Ένα πανέμορφο και άγριο σε πολλά σημεία ρέμα που διασχίζει τον πολύβουο αστικό ιστό των βόρειων προαστίων της Αθήνας και παραμένει ένα σημαντικό ενδιαίτημα για πολλά είδη φυτών και ζώων. Γνωστό και ως ρέμα Πολυδρόσου, η ιστορία του ρέματος χάνεται στα βάθη των αιώνων, από τότε που τα νερά του προσέφεραν τις κατάλληλες συνθήκες για τον πρώτο εποικισμό της περιοχής. Σε όλη τη διαδρομή του είναι γεμάτο από απομεινάρια παλαιών εποχών, όπως φράγματα, νερόμυλους και παλαιά κτίρια. Από εδώ περνούσε ο αρχαίος δρόμος στον οποίο μεταφέρονταν τα μάρμαρα της Πεντέλης για το χτίσιμο του Παρθενώνα (οδός λιθαγωγίας), ενώ πιστεύεται ότι στην περιοχή υπήρξε ιερό της θεάς Δήμητρας. Το ρέμα πηγάζει από τα νοτιοδυτικά της Πεντέλης και ακολουθεί μια πορεία προς τα νότια-νοτιοδυτικά περνώντας από τους δήμους Νέας Πεντέλης, Μελισσίων, Βριλησσίων και Χαλανδρίου πριν ακολουθήσει υπόγεια πορεία στο ύψος της Φιλοθέης και εκβάλλει λίγα χιλιόμετρα μετά στον Ποδονίφτη. Η διαδρομή στην οποία το ρέμα είναι ανοιχτό και σχετικά προσπελάσιμο σε διάφορα σημεία φτάνει τα 8,3 χλμ. Εντύπωση προκαλούν η μαιανδρική του διαδρομή, η πλούσια βλάστηση και οι μικροί καταρράκτες, στοιχεία που ανήκουν περισσότερο σε μικρό ποτάμι κάποιου ορεινού δάσους παρά σε ένα ρέμα που τρέχει παράλληλα με τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της Αθήνας. Δεν είναι υπερβολή ότι το ρέμα Πεντέλης-Χαλανδρίου είναι ένα από τα τελευταία άγρια ενδιαιτήματα της Αθήνας. Η προστασία του ρέματος από τη δόμηση, την αλλοίωση του φυσικού του ρου, τα σκουπίδια και τους καταπατητές, αλλά και η ήπια ανάδειξη της ομορφιάς του χωρίς τις πρακτικές της παρκοποίησης που τόσο έχουν αλλοιώσει τους μικρούς άγριους βιότοπους της πρωτεύουσας είναι επιτακτική.

Οι όχθες του ρέματος είναι πυκνόφυτες από πλατάνια, χαλέπιες πεύκες, κυπαρίσσια, λεύκες, πικροδάφνες και λυγαριές. Λίγα μέτρα πιο ψηλά φυτρώνουν πουρνάρια, αγριελιές, σκίνα, κοκκορεβυθιές, χαρουπιές, αμυγδαλιές, αγριοαχλαδιές, ευκάλυπτοι, μυρτιές, κουμαριές, φλώμοι, δάφνες, ρείκια, ασπάλαθοι, σπάρτα, λαδανιές και θυμάρια. Στις όχθες υπάρχουν συστάδες από καλαμιές, ενώ τα βάτα, οι κισσοί, οι περικοκλάδες, οι εφέδρες και τα λίγουστρα σε πολλά σημεία κάνουν αδιάβατη την προσπέλαση. Γύρω από την κοίτη δεν υπάρχουν πολλά φυτά, λόγω των πολλών ορμητικών νερών που περιστασιακά κατεβαίνουν τον χείμαρρο και παρασέρνουν τα πάντα. Κοντά στο ρέμα υπάρχουν πολλές συστάδες από τεράστιους άκανθους (Acanthus mollis), το εντυπωσιακό φυτό που κατά τον Βιτρούβιο αποτέλεσε το πρότυπο για τα κορινθιακά κιονόκρανα. Κάποια από τα σημαντικά φυτά της γύρω περιοχής είναι η Silene pentelica, η κενταύρια Centaurea attica subsp. attica, το κολχικό Colchicum atticum, το Helianthemum hymettium, η βιόλα Viola odorata, ο νάρκισσος Narcissus tazetta subsp. tazetta, ο Echinops graecus, το Onosma frutescens, η Anemone blanda subsp. blanda και ο Crocus cancellatus subsp. mazziaricus. Άλλα είδη που φυτρώνουν κοντά στο ρέμα είναι τα Asplenium ceterach, Asplenium trichomanes, Equisetum palustre, Anogramma leptophylla, Allium subhirsutum, Sternbergia lutea subsp. lutea, Bupleurum fruticosum, Smyrnium olusatrum, Vinca major subsp. major, Arum italicum subsp. italicum, Biarum tenuifolium subsp. abbreviatum, Dracunculus vulgaris, Asparagus acutifolius, Asphodelus fistulosus, Bellis annua subsp. annua, Calendula arvensis, Helichrysum luteoalbum, Leontodon tuberosus, Tragopogon porrifolius subsp. eriospermus, Tussilago farfara, Alkanna tinctoria subsp. tinctoria, Echium italicum subsp. biebersteinii, Petrorhagia dubia, Carex distans, Carex hispida, Lomelosia brachiata, Globularia alypum, Muscari commutatum, Borago officinalis, Ornithogalum collinum subsp. collinum, Prospero autumnale, Hypericum empetrifolium subsp. empetrifolium, Cyclamen graecum subsp. graecum, Iris tuberosa και Romulea bulbocodium. Από τις ορχιδέες εδώ φυτρώνουν οι Anacamptis pyramidalis, Himantoglossum robertianum, Orchis anthropophora, Orchis italica, Ophrys attica, Ophrys sicula, Ophrys tenthredinifera, Ophrys ferrum-equinum, Ophrys leucadica και Ophrys mammosa.

Πλούσια είναι η παρουσία των πουλιών στο ρέμα, καθώς αυτό προσφέρει την κατάλληλη προστασία μέσα στο αφιλόξενο αστικό τοπίο. Πάνω από το ρέμα έχει παρατηρηθεί να κυνηγούν γερακίνες, ξεφτέρια και βραχοκιρκίνεζα. Από τα νυκτόβια αρπακτικά εδώ ζουν κουκουβάγιες, γκιώνηδες και χουχουριστές, ενώ προκαλεί έκπληξη η παρουσία της τυτούς στις κοντινές περιοχές. Μέσα στο ρέμα έχουν παρατηρηθεί μπεκάτσες και φάσσες, ενώ στα κοντινά χωράφια σταθμεύουν περιστασιακά λευκοί πελαργοί. Στα ψηλά υπάρχουν κοπάδια από νησιώτικες πέρδικες, ενώ οι κίσσες είναι αρκετά κοινές. Άλλα είδη που απαντώνται στο ρέμα είναι τα τρυγόνια, οι σταχτάρες, τα σταβλοχελίνα, τα σπιτοχελίδονα, οι τσαλαπετεινοί, οι δεντροκελάδες, οι λευκοσουσουράδες, οι κιτρινοσουσουράδες, οι τρυποφράχτες, οι θαμνοψάλτες, οι κοκκινολαίμηδες, οι καρβουνιάρηδες, οι φοινίκουροι, οι κελαηδότσιχλες, τα κοτσύφια, οι μαυροσκούφηδες, οι μαυροτσιροβάκοι, οι κοκκινοτσιροβάκοι, οι θαμνοτσιροβάκοι, οι ωχροστριτσίδες, οι δεντροφυλλοσκόποι, οι χρυσοβασιλίσκοι, οι σταχτομυγοχάφτες, οι μαυρομυγοχάφτες, οι καλόγεροι, οι γαλαζοπαπαδίτσες, οι αιγίθαλοι, τα ψαρόνια, οι σπίνοι, οι καρδερίνες, οι φλώροι, τα σκαρθάκια και οι κοκκοθραύστες.

Στις περιοχές που τα νερά είναι ήρεμα ζούνε εντυπωσιακά πολλοί χωματόφρυνοι, ενώ άλλα αμφίβια είναι οι πρασινόφρυνοι και οι σβελτοβάτραχοι. Η ερπετοπανίδα του ρέματος περιλαμβάνει είδη όπως, η κρασπεδωτή χελώνα, η μεσογειακή χελώνα, το σαμιαμίδι, η τρανόσαυρα, το σιλιβούτι, ο αβλέφαρος, το λιακόνι, ο τυφλίτης, ο λαφιάτης, η σαΐτα, το αγιόφιδο, το σπιτόφιδο και το νερόφιδο. Από τα θηλαστικά στην περιοχή υπάρχουν ακόμα πολλοί σκαντζόχοιροι και νυχτερίδες, ενώ βέβαιη θεωρείται η περιστασιακή παρουσία από αλεπούδες που κατεβαίνουν για να κυνηγήσουν από την Πεντέλη. Δυστυχώς στο ρέμα δεν ζουν πλέον ψάρια καθώς τα Squalius sp. του Ποδονίφτη έχουν αποκοπεί λόγω τεχνητών κάθετων ανυψώσεων στην κοίτη. Είναι ενδιαφέρον ότι στην περιοχή έχουν καταγραφεί πάνω από 50 είδη πεταλούδων, όπως οι Iphiclides podalirius, Papilio machaon, Zerynthia polyxena, Pieris brassicae, Pieris rapae, Pontia daplidice, Euchloe ausonia, Anthocharis cardamines, Colias croceus, Gonepteryx cleopatra, Leptidea sinapis, Callophrys rubi, Lycaena phlaeas, Lampides boeticus, Pseudophilotes vicrama, Aricia agestis, Polyommatus icarus, Limenitis reducta, Vanessa atalanta, Vanessa cardui, Melanagria larissa,  Hipparchia syriaca, Maniola jurtina, Coenonympha pamphilus, Paragre aegeria, Lasiommata megera, Spialia orbifer, Carcharodus alceae, Thymelicus sylvestris και Arctia festiva.

Ευχαριστούμε τον φίλο Αλέξανδρο Αργυρόπουλο για την βοήθειά του. Στην περιοχή δραστηριοποιείται έντονα ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης- Χαλανδρίου. Για περισσότερες πληροφορίες: http://sosrematia.blogspot.gr/