Αρκουδόρεμα - Βάλια Κάλντα

Photo Gallery

 

Το Αρκουδόρεμα είναι ένα ορμητικό ρέμα στην καρδιά του Εθνικού Δρυμού της Βάλια Κάλντα, σε μία από τις πιο άγριες και παρθένες περιοχές της Ελλάδας. Το ρέμα βρίσκεται σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στις ρίζες των πτυχώσεων που δημιουργούν το όρος Αυγό (2.177 μ.) από τα βόρεια και το Μαυροβούνι (2.157 μ.) από τα νότια. Η ονομασία του ρέματος προέρχεται από την μετάφραση του ντόπιου βλάχικου τοπωνυμίου «Βάλεα ντι λα Ούρσα» που σημαίνει «Κοιλάδα της Αρκούδας». Το Αρκουδόρεμα δημιουργείται από πολλά μικρότερα ορεινά ρέματα και πηγές με κυριότερα την Σαλατούρα, το Ζεστό, της Φλέγγας και τα Μνήματα. Το ρέμα κινείται μαιανδρικά σε ένα μήκος 10 χιλιομέτρων, με κατεύθυνση από τα ανατολικά προς τα δυτικά μέχρι που εκβάλλει στον ποταμό Αώο στη θέση Σμιξώματα, στο Δάσος Μούργου. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα «ζωντανό» ρέμα, καθώς σχεδόν κάθε χρόνο και ανάλογα με τα νερά που κατεβάζει, αλλάζει κυριολεκτικά τη μορφή της περιοχής. Σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων, το ρέμα γκρεμίζει ολόκληρες πλαγιές παίρνοντας μαζί τους δρόμους και τα μικρά έργα της δασικής υπηρεσίας. Το Αρκουδόρεμα βρίσκεται στο κέντρο της Βάλια Κάλντα και από εδώ ξεκινάει ένα από τα ομορφότερα δασικά μονοπάτια της Ελλάδας, το οποίο ανεβαίνει, μέσω του Αρκουδόλακκου, στις δίδυμες δρακόλιμνες της Φλέγγας. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια η κατάσταση στο Αρκουδόρεμα και στον πυρήνα της Βάλια Κάλντα δεν είναι και η καλύτερη από πλευράς διαχείρησης. Σε μέρες με καλό καιρό η περιοχή γεμίζει από τζιπ που κατεβαίνουν το ποτάμι, κατασκηνωτές που ανάβουν φωτιές, ερασιτέχνες αλιείς και βανάκια με τουρίστες, ενώ η εντατική υλοτομία έχει εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα.

Δίπλα στο Αρκουδόρεμα, από τη μεριά του Αυγού, απλώνεται ένα πανέμορφο δάσος από δασική πεύκη (Pinus sylvestris), τα «Κόκκινα Πεύκα», όπως ονομάζεται, ή αλλιώς «Κίνλιι Αρόσι» στα βλάχικα. Στη περιοχή που κινείται το Αρκουδόρεμα, από τα 1.000 μέχρι τα 1.600 μέτρα, απλώνονται δάση τεράστιων μαυρόπευκων που στη συνέχεια ενώνονται με πυκνά δάση οξιάς, ενώ λίγο ψηλότερα εμφανίζονται μεγάλα ρόμπολα. Τα σερπεντινικά πετρώματα έχουν σαν αποτέλεσμα την ύπαρξη μιας χλωρίδας πλούσιας σε ενδημικά και σπάνια είδη, ένας πραγματικός βοτανικός παράδεισος. Από αυτά ξεχωρίζουν η κενταύρια Centaurea vlachorum, το Onosma pygmaea, η Noccaea epirota, η Soldanella pindicola, το εντομοφάγο φυτό Pinguicula crystallina subsp. hirtiflora, το σπάνιο Moneses uniflora, η Phelipanche nowackiana, η Bornmuellera baldaccii subsp. baldaccii, η Bornmuellera tymphaea, η Aquilegia nigricans, η καμπανούλα Campanula hawkinsiana, η Erica carnea, το Geum coccineum, η ορχιδέα Gymnadenia frivaldii, το Jasione orbiculata, η Minuartia baldaccii, η Pedicularis petiolaris και η Silene haussknechtii. Άλλα είδη της περιοχής είναι ο κρίνος Lilium albanicum, το Podospermum roseum subsp. peristericum, ο Narcissus poeticus subsp. radiiflorus, το Polygonatum multiflorum, το Galeobdolon montanum, η Euphrasia liburnica, το Allium phthioticum, η τουλίπα Tulipa australis, η Pyrola chlorantha, η Armeria canescens, η Cardamine plumieri, το αγριογαρύφαλλο Dianthus giganteus, το Linum hologynum, το Polygala alpestris subsp. croatica, η Potentilla micrantha, η Primula veris subsp. veris, η Veronica jacquinii, οι βιόλες Viola dukadjinica, Viola epirota, Viola hirta, Viola graeca και οι ορχιδέες Corallorhiza trifida, Neotinea ustulata, Coeloglossum viride, Platanthera chlorantha, Orchis pallens, Orchis mascula και Orchis pinetorum.

Στην περιοχή απαντώνται πάνω από 100 είδη πουλιών. Μόνιμη είναι η παρουσία του νεροκότσυφα στην κοίτη του ρέματος. Από τα αρπακτικά εδώ ζούνε χρυσαετοί, φιδαετοί, γερακαετοί, γερακίνες, σφηκιάρηδες, διπλοσάινα, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, δεντρογέρακα και σπάνια χρυσογέρακα. Από τα νυχτόβια αρπακτικά στην περιοχή ζούνε μπούφοι και χουχουριστές, ενώ υπάρχουν και αναφορές για την παρουσία του σπάνιου αιγωλιού. Είναι σημαντικό ότι γύρω από το Αρκουδόρεμα ζούνε τα 8 από τα 10 είδη δρυοκολάπτη που της Ευρώπης (μαύρος δρυοκολάπτης, πράσινος δρυοκολάπτης, σταχτής δρυοκολάπτης, πευκοδρυοκολάπτης, μεσαίος δρυοκολάπτης, λευκονώτης δρυοκολάπτης, βαλκανικός δρυοκολάπτης και νανοδρυοκολάπτης). Στην περιοχή έχει καταγραφεί και η παρουσία του σπάνιου νανομυγοχάφτη. Η ορνιθοπανίδα συμπληρώνεται με είδη, όπως μπεκάτσες, φάσσες, κούκοι, γιδοβύζια, δεντροσταρήθρες, μιλτοχελίδονα, νεροκελάδες, δεντροκελάδες, σταχτοσουσουράδες, θαμνοψάλτες, φοινίκουροι, σταχτοπετρόκληδες, καστανολαίμηδες, πυρροκότσυφες, γερακότσιχλες, χιονοκότσυφες, βουνοτσιροβάκοι, θαμνοτσιροβάκοι, βουνοφυλλοσκόποι, χρυσοβασιλίσκοι, πυρροβασιλίσκοι, δρυομυγοχάφτες, ελατοπαπαδίτσες, λοφιοπαπαδίτσες, βουνοπαπαδίτσες, καστανοπαπαδίτσες, αιγίθαλοι, δεντροτσοπανάκοι, βουνοδεντροβάτες, αετομάχοι, κίσσες, κόρακες, δεντροσπουργίτες, χειμωνόσπινοι, φανέτα, λούγαρα, πύρρουλες, σταυρομύτες, βλαχοτσίχλονα, χρυσοτσίχλονα και βουνοτσίχλονα.

Στις λιμνούλες και τα ήρεμα νερά γύρω από το Αρκουδόρεμα ζούνε μεγάλοι πληθυσμοί από αλπικούς τρίτωνες, ενώ τα αμφίβια αντιπροσωπεύονται επίσης από σαλαμάνδρες, μακεδονικούς τρίτωνες, κιτρινομπομπίνες, κοινούς φρύνους, βαλκανοβάτραχους, γραικοβάτραχους και σβελτοβάτραχους. Η ερπετοπανίδα αποτελείται από μεσογειακές χελώνες, ελληνικά κονάκια, πρασινόσαυρες, τοιχογουστέρες, βαλκανόσαυρες, στεφανοφόρους, έφιους, δεντρογαλιές, σαπίτες, νερόφιδα, λαφιάτες του Ασκληπιού, σπιτόφιδα και οχιές. Η γύρω περιοχή είναι το βασίλειο της καφέ αρκούδας, ενώ κοπάδια από λύκους κάνουν συχνά την εμφάνιση τους. Στα πυκνά δάση ζούνε αγριόγατοι, ζαρκάδια, αγριόχοιροι, αλεπούδες, ασβοί, δεντροκούναβα, νυφίτσες, σκίουροι, σκαντζόχοιροι, δεντρομυωξοί και λαγοί. Στο Αρκουδόρεμα ζούνε αρκετές βίδρες, ενώ συχνά κατεβαίνουν από τα ψηλά τα αγριόγιδα. Η ιχθυοπανίδα του ποταμού περιλαμβάνει την ιονική πέστροφα (Salmo farioides), τον σύρτη (Chondrostoma vardarense), τον πινδοβίνο (Oxynoemacheilus pindus), το ευρωπαϊκό τσιρωνάκι (Alburnoides bipunctatus) και την ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis).

Η άγρια φύση στο Αρκουδόρεμα είναι στα καλύτερα της και αυτό σημαίνει ότι πρέπει κανείς να είναι σχετικά προσεκτικός περπατώντας σε αυτά τα μέρη. Η χρήση της λέξης «αρκούδα» ως συνθετικό σε πολλά τοπωνύμια είναι κυριολεκτική, καθώς η περιοχή είναι διαχρονικό καταφύγιο αυτού του ζώου και δεν αποκλείεται να συναντήσετε κάποιο άτομο. Πιο επικίνδυνες όμως είναι οι γρήγορες αλλαγές του καιρού. Αν είστε κοντά στο ποτάμι, φροντίστε να απομακρυνθείτε σε περίπτωση έντονης βροχόπτωσης.
 
 
 
 

Πως θα πάτε

Αν έρχεστε από Αθήνα, επιλέξτε την διαδρομή προς Τρίκαλα, Καλαμπάκα, Μέτσοβο. Από εκεί φτάνετε λίγο πριν τη Μηλιά και εισέρχεστε στη Βάλια Κάλντα μετά από 18 χιλιόμετρα κακού χωματόδρομου. Αν έρχεστε από Θεσσαλονίκη μετά τα Γρεβενά πηγαίνετε προς Μαυραναίους, Ζιάκα, Περιβόλι με 23 χιλιόμετρα άσφαλτο και 20 χιλιόμετρα σεχτικά καλό χωματόδρομο. Μόλις φτάσετε στη κοιλάδα, θα δείτε δασικές ταμπέλες που θα σας κατευθύνουν στο ρέμα.

 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 39.89379861179141, Longitude:21.120233614964263)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Ρέμα Λιβάδας Τήνου

Ένας ρύακας στα βορειοανατολικά της Τήνου που καταλήγει σε έναν μικρό υγρότοπο και εντυπωσιάζει με το παρακείμενο βραχώδες τοπίο, την έντονη βλάστηση και τα πολλά είδη της ορνιθοπανίδας που βρίσκουν δροσιά και καταφύγιο στα νερά του.

Ρύακας Χάλαρης

Ο εμβληματικότερος ρύακας της Ικαρίας ο οποίος στο διάβα του δημιουργεί ένα μεγάλο αριθμό βιοτόπων, και που μετά βίας καταφέρνει να διατηρεί την φυσική του κατάσταση εξαιτίας των πολυάριθμων ανθρωπογενών πιέσεων.

Ρέμα Ωρεών

Το μικρό ρέμα που εκβάλλει στους Ωρεούς στη Βόρεια Εύβοια, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό οικοσύστημα ενός μικρού ποταμού, που με τη πρώτη ματιά φαντάζει φτωχό σε βιοποικιλότητα, αλλά στην πραγματικότητα προσελκύει πολλά είδη της πανίδας.

Σακκόρεμα Ξάνθης

Ένα από τα πιο απομακρυσμένα ρέματα, το οποίο γεννιέται στα βόρεια σύνορα της χώρας μας και που στο διάβα του περνάει μέσα από πυκνά δάση, μικρές πεδιάδες και όμορφα χωριά.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.