Ένα πολυδαίδαλο φαράγγι, κοντά στα σύνορα της χώρας μας, που διασχίζεται από ένα ποτάμι με τιρκουάζ νερά στη καρδιά μιας δύσβατης, παρθένας περιοχής. Το Φαράγγι του Πόζαρ βρίσκεται στα βορειοδυτικά του νομού Πέλλας και χαρακτηρίζει τις ανατολικές πλαγιές του Καϊμάκτσαλαν. Πρόκειται για την λεκάνη απορροής του ποταμού Τόπλιτσα, ή αλλιώς του ρέματος Νικολάου, το οποίο δημιουργείται από τα ρέματα του Ράμνο Μπορ, του Κουνουπίτσα και του Λούτα. «Πόζαρ» σημαίνει φωτιά, ενώ το ποτάμι λέγεται και Θερμοπόταμος, ονομασίες που αναφέρονται στην παρουσία των καυτών ιαματικών νερών που ξεπηδάνε με ορμή από τα έγκατα του βουνού. Τα νερά του ποταμιού διατρέχουν ένα εντυπωσιακό τοπίο που κατεβαίνει από τα σύνορα στα δυτικά μέχρι την λουτρόπολη των Λουτρών του Πόζαρ, ή Λουτρών Αλμωπίας, ή Λουτρών Λουτρακίου στα ανατολικά. Πυκνά δάση μαύρης πεύκης, καθαρά ρέματα και καταρράκτες, ορθοπλαγιές με σάρες και σπήλαια διαμορφώνουν ένα έντονο ανάγλυφο, ενώ τα νερά του ποταμού έχουν ένα απόκοσμο γαλάζιο-τιρκουάζ χρώμα που μαγνητίζει το βλέμμα με την ομορφιά του. Το ποτάμι κατεβαίνει οφιοειδώς, διακλαδίζεται και επανέρχεται, δημιουργεί μικρούς μαιάνδρους, πέφτει από μικρούς καταρράκτες και περνάει μέσα από την λουτρόπολη πριν συνεχίσει τη πορεία του. Στο σημείο αυτό, σε υψόμετρο 360-390 μέτρων, αναβλύζουν ιαματικές πηγές με νερά που φτάνουν τη θερμοκρασία των 37ο C. Πρόκειται για νερά της βροχής που εισχωρούν βαθιά στο έδαφος όπου αυξάνεται η θερμοκρασία τους και ανεβαίνουν απότομα στα ψηλά, πλούσια πλέον σε μέταλλα. Πολύ κοντά στη λουτρόπολη βρίσκεται και το «Σπηλαιοπάρκο Αλμωπίας». Πρόκειται για το πρώτο σπηλαιοπάρκο της Ελλάδας που αποτελείται από ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα σπηλαίων, βαράθρων και μικρών σπηλαιοκαταφύγιων με τεράστιο παλαιοντολογικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Μέσα στα σπήλαια έχουν βρεθεί παραστάσεις, ακονισμένες πέτρες, αιχμές για βέλη και άλλα αντικείμενα, τα οποία μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από τη Νεολιθική Εποχή. Η λουτρόπολη είναι και η αφετηρία για «δυνατές» περιπατητικές διαδρομές στο παρθένο δάσος της περιοχής. Τα μονοπάτια που ακολουθούν το ρέμα διακλαδίζονται σε διάφορα σημεία και καταλήγουν σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Μπορείτε να φτάσετε μέχρι τον καταρράκτη του ρέματος της Κουνουπίτσας, να συνεχίσετε δίπλα από το ποτάμι φτάνοντας μέχρι το κατάφυτο Ράμνο Μπορ (Ίσιο Πεύκο), ή ακόμα και να κατακτήσετε την κορυφή Σοκόλ στα 1827 μέτρα.

Τα δάση που περιβάλλουν το φαράγγι καλύπτονται, σχεδόν αποκλειστικά, από μαύρη πεύκη με θεόρατα άτομα αρκετά μεγάλης ηλικίας. Μαζί με τα μαυρόπευκα συναντά κανείς οξυές, δασόπευκα, βελανιδιές και λίγες σημύδες, ενώ γύρω από τον Τόπλιτσα υπάρχουν πλατάνια, σφενδάμια, ψευτοπλάτανοι, σκλήθρα, και ιτιές. Πάνω στο μονοπάτι που ανεβαίνει το φαράγγι θα συναντήσετε πολλά σπάνια φυτά από τα οποία ξεχωρίζουν: η Ramonda nathaliae, η Achillea clusiana, η βιόλα Viola brachyphylla, η Soldanella pindicola, η Pedicularis orthantha, οι καμπανούλες Campanula formanekiana και C. cervicaria, το Thlaspi avalanum, η Calamintha grandiflora, η Staehelina uniflosculosa, ο κρίνος Lilium martagon, η φριτιλάρια Fritillaria montana, ο Aster alpinus, το γαϊδουράγκαθο Carduus candicans, η Pinguicula balcanica, το Delphinium balcanicum, ο Rhynchocorys elephas και πολλά είδη ορχιδεών: Epipactis helleborine, Cephalanthera damasonium, C. longifolia, Corallorhiza trífida, Platanthera chlorantha, Gymnadenia conopsea, Neottia nidus-avis, Dactylorhiza cordigera, D. saccifera, D. sambucina, Orchis morio, O. pallens, O. simia, O. mascula και Ophrys hellenae.

Η ορνιθοπανίδα του φαραγγιού είναι πλούσια και περιλαμβάνει πολλά σπάνια είδη. Από αυτά ξεχωρίζει η ακριβοθώρητη δασόκοτα, ενώ από τα αρπακτικά εδώ συναντώνται χρυσαετοί, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, γερακίνες, διπλοσάινα, σαΐνια, βραχοκιρκίνεζα, δεντρογέρακα, χρυσογέρακα, μπούφοι, κουκουβάγιες, κ.ά. Στις πλαγιές ζούνε ακόμα πετροπέρδικες, ενώ στα δάση απαντώνται πολλά είδη από δρυοκολάπτες, όπως μαύροι δρυοκολάπτες, πευκοδρυοκολάπτες, λευκονώτοι, πρασινοδρυοκολάπτες και σπάνιοι νανοδρυοκολάπτες. Άλλα είδη της περιοχής είναι οι σταχτοσουσουράδες, οι πυρροκότσυφες, οι νεροκότσυφες, τα γιδοβύζια, οι φάσσες, οι δεντροκελάδες, οι γερακότσιχλες, οι χρυσοβασιλίσκοι, οι τρυποφράχτες, οι δεντροτσοπανάκοι, οι δεντροβάτες, οι καστανοπαπαδίτσες, οι λοφιοπαπαδίτσες, οι αιγίθαλοι, οι κιτρινοκαλιακούδες, τα κοράκια, οι αετομάχοι, οι γαϊδουροκεφαλάδες, τα βουνοτσίχλονα και τα χρυσοτσίχλονα.

Τα αμφίβια αντιπροωπεύονται από κοινούς τρίτωνες, λοφιοφόρους τρίτωνες, σαλαμάνδρες, κιτρινομπομπίνες, φρύνους, πρασινόφρυνους, δεντροβάτραχους, γραικοβάτραχους και σβελτοβάτραχους. Από τα ερπετά συναντά κανείς γραικοχελώνες, κονάκια, πρασινόσαυρες, σπάνιες αμμόσαυρες, τοιχογουστέρες, γουστέρες του Ταύρου,  σπιτόφιδα, στεφανοφόρους, εφιούς, σαΐτες και οχιές. Η περιοχή είναι ιδιαίτερα δύσβατη και έτσι τα πυκνά, παρθένα δάση και οι κορυφογραμμές φιλοξενούν κοπάδια λύκων, ενώ οι αρκούδες εμφανίζονται περιστασιακά. Από τα υπόλοιπα θηλαστικά εδώ ζούνε αγριόγατοι, ζαρκάδια, βίδρες, αλεπούδες, κουνάβια, ασβοί, νυφίτσες, σκίουροι, δασομυωξοί, δεντρομυωξοί, λαγοί και αγριόχοιροι. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα πυκνά, μεγάλα δάση του φαραγγιού είναι πολύ πιθανό να είναι μία από τις τελευταίες περιοχές της χώρας μας που ζουν οι σπάνιοι λύγκες.