Ένα μεγάλο και πυκνό δάσος κοντά στην Αθήνα που αποτελεί τον μεγαλύτερο πνεύμονα πρασίνου στην Αττική και που μέσα του έχουν καταγραφεί πολλά ενδιαφέροντα είδη της χλωρίδας. Το δάσος αναψυχής Τατοΐου, ή απλά Τατόι, βρίσκεται στις νοτιοανατολικές υπώρειες της Πάρνηθας σε μια περιοχή που στα αρχαία χρόνια απλωνόταν ο μεγάλος αθηναΐκός δήμος της Δεκέλειας. Κατάλοιπα των αρχαίων οχυρώσεων σώζονται ακόμα στο ύψωμα Παλαιόκαστρο, ενώ στο Κατσιμίδι, σώζεται η βάση μιας φρυκτωρίας του 4ου αιώνα π.Χ. Η σύγχρονη ιστορία της περιοχής είναι πλούσια σε γεγονότα. Στα προεπαναστατικά χρόνια το Τατόι υπήρξε τσιφλίκι που ανήκε στον Ομέρ αγά, πασά της Καρύστου, και συνόρευε με τα τσιφλίκια Λιόπεσι και Μαχούνια στα ανατολικά του. Η περιοχή υπήρξε ιστορικό πέρασμα και καταφύγιο ληστρικών συμμοριών. Με την απελευθέρωση, το Τατόι θα αποκτηθεί από τον φαναριώτη Αλέξανδρο Καντακουζηνό και τα διπλανά τσιφλίκια από τον επίσης φαναριώτη Σκαρλάτο Σούτσο. Ο Σούτσος ενώθηκε σε γάμο με την κόρη του Καντακουζηνού και έτσι τα τρία αρχικά τσιφλίκια ενοποιήθηκαν, ονομάστηκαν Τατόι και η συνολική τους έκταση έφτανε τα 150.000 στρέμματα. Αμέσως μετά το Τατόι άρχισε να συνδέεται με την βασιλική οικογένεια της Ελλάδας. Το 1843, η βασίλισσα Αμαλία επισκέπτεται την περιοχή και ενθουσιάζεται από την ομορφιά της, ενώ δύο δεκαετίες αργότερα ο Σούτσος, που πλέον εκτελεί και χρέη αυλάρχη των βασιλιάδων, θα φιλοξενήσει στο Τατόι τον Γεώργιο Α’. Το 1872, και κατόπιν πρότασης του  Ερνέστου Τσίλλερ, μια έκταση 16.000 στρεμμάτων του Τατοΐου θα αγοραστεί προκειμένου να χτιστεί εκεί η θερινή κατοικία της βασιλικής οικογένειας. Με το πέρασμα των χρόνων, τις αγορές και τις δωρεές του κράτους, η έκταση που άνηκε στους βασιλιάδες έφτασε τα 47.427 στρέμματα. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν ακόμα, σε κακή κατάσταση, τα κτίσματα της πρώην βασιλικής οικογένειας, αλλά και γεφύρια στην ευρύτερη περιοχή που φέρουν το βασιλικό οικόσημο. Οι παλιές περιφράξεις έχουν πλέον χαθεί και η βλάστηση έχει δημιουργήσει ένα πανέμορφο δάσος.

Το Τατόι επίσης αναφέρεται ως «Δημόσιο Πευκοδάσος Τατοΐου» και αυτό γιατί η χαλέπιος πεύκη πρωταγωνιστεί σε αυτό. Η σημερινή βλάστηση αποτελεί αποτέλεσμα διαχρονικής συστηματικής φύτευσης και διαχείρησης. Ανάμεσα στα δέντρα της χαλεπίου πεύκης συναντά κανείς μαυρόπευκα, τραχείες πεύκες, πουρνάρια, αριές, χνουδοβελανιδιές, λεύκες, πλατάνια, φτελιές, κυπαρίσσια, αγριόκεδρα, κουμαριές, αγριαχλαδιές, σκίνα, κισσούς, κ.ά. Εδώ απαντώνται και πολλά ενδιαφέροντα είδη φυτών. Από αυτά ξεχωρίζουν ο κρίνος Lilium chalcedonicum, ο κρόκος Crocus cancellatus mazziaricus, ο Astragalus boeticus, η κυανή ανεμώνη Anemone blanda, η φριτιλάρια Fritillaria obliqua, η βιόλα Viola odorata,το Teucrium polium,  η καμπανούλα Campanula spatulata spruneriana, ο νάρκισσος Narcissus tazetta, το Onopordum bracteatum myriacanthum, το Doronicum orientale, το κολχικό Colchicum bivonae, το Peucedanum vittijugum, η Salvia triloba, ο Stachys graeca, το υπερικό Hypericum perfoliatum, η κίτρινη τουλίπα Tulipa australis, το Cynoglossum columnae, το αγριόσκορδο Allium roseum, το Smyrnium rotundifolium, η Scilla bifolia, η ίριδα Iris sintenisii, η κενταύρια Centaurea attica, ο Astragalus monspessulanus και οι ορχιδέες Aceras anthropophorum, Cephalanthera damasonium, Anacamptis papilionacea, A. pyramidalis, Orchis provincialis, O. quadripunctata, Ophrys cinereophila, O. leochroma, O. leucadica, O. oestifera και O. perpusilla.

Το πυκνό δάσος φιλοξενεί και μια πλούσια ορνιθοπανίδα, ιδιαίτερα όσον αφορά τα μικροπούλια. Από τα αρπακτικά εδώ ζούνε γερακίνες, φιδαετοί, ξεφτέρια, πετρίτες, βραχοκιρκίνεζα, μπούφοι, χουχουριστές, κουκουβάγιες και γκιώνηδες. Από τα μικρότερα πουλιά εδώ συναντάει κανείς βουνοδεντροβάτες, ελατοπαπαδίτες, γαλαζοπαπαδίτσες, καλόγερους, δεντροφυλλοσκόπους, πυρροβασιλίσκους, χρυσοβασιλίσκους, φανέτα, λούγαρα, φλώρους, σπίνους, σκαθράκια, καρδερίνες, σιρλοτσίχλονα, τρυποφράχτες, κοκκινολαίμηδες, μαυρομυγοχάφτες, σταχτοπετρόκληδες, φοινίκουρους, μαυροσκούφηδες, μαυροτσιροβάκους, κοκκινοτσιροβάκους, αιγίθαλους, κ.ά. Άλλα πουλιά είναι οι δεντροσταρήθρες, οι τσίχλες, οι γερακότσιχλες, τα γιδοβύζια, οι σπάνιοι στραβολαίμηδες, οι τσαλαπετεινοί, οι κίσσες και οι καρακάξες.

Από τα αμφίβια εδώ ζούνε κοινοί φρύνοι, πρασινόφρυνοι, γραικοβάτραχοι και βαλκανοβάτραχοι. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη, όπως κρασπεδοχελώνες, μεσογειακές χελώνες, αβλέφαρους, κονάκια, τρανόσαυρες, κυρτοδάκτυλους, σαμιαμίδια, σπιτόφιδα, σαΐτες, σαπίτες, δεντρογαλιές, αγιόφιδα, λαφιάτες και οχιές. Στα δάση, ιδιαίτερα τις κρύες μέρες του χειμώνα, κατεβαίνουν τα κόκκινα ελάφια της Πάρνηθας. Η παρουσία των λύκων στη περιοχή ήταν μόνιμη μέχρι και τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, αλλά αργότερα εξαφανίστηκαν. Πρόσφατα, όμως λύκοι ερχόμενοι από τη κεντρική Στερεά εμφανίστηκαν και πάλι στη περιοχή. Υπάρχουν αναφορές για ζαρκάδια, αλλα και για πλατώνια με τα τελευταία να είναι μαντρωμένα άτομα που δραπέτευσαν. Άλλα θηλαστικά που ζούνε εδώ είναι η αλεπού, ο ασβός, το πετροκούναβο, η νυφίτσα, ο σκαντζόχοιρος, ο δεντρομυωξός, ο ασπάλακας και διάφορα είδη τρωκτικών και νυχτερίδων.

Περισσότερες πληροφορίες: http://www.tatoi.org