Το Παρθένο Δάσος του Φρακτού είναι το πιο άγριο δάσος της χώρας μας και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα, εναπομείναντα, αδιατάρακτα δασικά οικοσυστήματα της Ευρώπης. Υπάρχει μια σχετική σύγχυση, όσον αφορά τις ονομασίες της περιοχής. Το Παρθένο Δάσος Φρακτού αποτελεί ένα μέρος του Δάσους του Φρακτού, το οποίο με τη σειρά του είναι ένα μέρος του Δασικού Συμπλέγματος του Φρακτού. Η έκταση του τελευταίου φτάνει τα 119.352 στρέμματα, ενώ η έκταση του Παρθένου Δάσους φτάνει τα 5.892 στρέμματα. Ονομάζεται και Παρθένο Δάσος Παρανεστίου, ενώ η παλιότερη ονομασία του ήταν Ζαγκραντένια που, όπως και η τωρινή του ονομασία, σημαίνει το φραγμένο μέρος. Πράγματι, το δάσος απλώνεται σε μια λεκάνη που είναι φραγμένη από κορυφές στα βόρεια και η μόνη διέξοδος από αυτό είναι στα νότια. Βρίσκεται στα βορειοανατολικά του νομού Δράμας, πάνω ακριβώς στα σύνορα με τη Βουλγαρία και αποτελεί μέρος μιας ορεινής περιοχής με ψηλότερη κορυφή τη Δελήμποσκα στα 1.953 μέτρα. Άλλες κορυφές είναι το Ύψωμα (1.873 μ.), η Λυκόλακκα (1.850 μ.), το Καψαλάκι (1.829 μ.), η Ράχη (1.817 μ.), το Μακρουλό (1.752 μ.) και το Μνήμα Παρασκευά (1.640 μ.). Η περιοχή είναι γεμάτη από ρέματα με σημαντικότερα το Αχλαδόρεμα, το ρέμα της Λυκόλακκας, το ρέμα της Βαγγελίνας και το Στενόρεμα. Στο Φρακτό βρίσκεται η Χαράδρα του Αγριόγιδου, που αποτελεί ένα σημαντικό βιότοπο για τα αγριόγιδα, αλλά και οι όμορφοι καταρράκτες του Αχλαδορέματος. Το Παρθένο Δάσος του Φρακτού έχει κυρηχθεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, ήδη από το 1980, λόγω της μεγάλης φυτογεωγραφικής, οικολογικής και ιστορικής του αξίας.

Στην περιοχή αναπτύσσονται δάση με δέντρα που απαντώνται στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη. Μαυρόπευκα, έλατα, οξυές, πενταβέλονες πεύκες, ερυθρελάτες, δασικές πεύκες και σημύδες δημιουργούν τα ομορφότερα και πιο άγρια μεικτά δάση της χώρας μας. Στο δάσος φυτρώνουν μερικά από τα πιο σπάνια και σημαντικά είδη της Ροδόπης. Αυτά είναι ο εντυπωσιακός κρίνος της Ροδόπης Lilium rhodopaeum, το Geum rhodopaeum, η Soldanella rhodopaea, η Pulsatilla halleri rhodopea, οι βιόλες Viola rhodopaea, V. dacica και V. tricolor macedonica, οι κενταύριες Centaurea napulifera napulifera και C. nervosa nervosa, ο Chamaecytisus albus, η Telekia speciosa, το αγριογαρύφαλλο Dianthus superbus suberbus, ο κρίνος Lilium martagon, το Vaccinium myrtillus, η εντυπωσιακή Gentiana lutea symphyandra, το Polygala anatolica, η Moneses uniflora, το υπερικό Hypericum montbretii, η Oenothera glazioviana, οι καμπανούλες Campanula moesiaca, C. persicifolia persicifolia και C. cervicaria, η Galeopsis bifida, το γεράνι Geranium sanguineum, το Symphytum ottomanum, ο Rhinanthus rumelicus και το Cirsium appendiculatum. Στην περιοχή φυτρώνουν και πολλές σπάνιες ορχιδέες όπως, η Epipactis pontica, η Epipactis palustris, η Corallorhiza trifida, η Goodyera repens, η Gymnadenia frivaldii, το Epipogium aphyllum, η Dactylorhiza cordigera, η Orchis purpurea και η Neotinea ustulata.

 

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει πολλά θαυμαστά είδη όπως, ο μεγαλόπρεπος αγριόκουρκος, η σπάνια δασόκοτα, η σπουργιτόγλαυκα, ο καρυοθραύστης και ο αιγωλιός. Από τα αρπακτικά, εδώ ζουν χρυσαετοί, σταυραετοί, φιδαετοί, τσίφτηδες, αετογερακίνες, γερακίνες, σαΐνια, διπλοσάινα, σφηκιάρηδες, ξεφτέρια, πετρίτες, μαυροκιρκίνεζα και βραχοκιρκίνεζα. Άλλα σημαντικά είδη που εμφανίζονται στη περιοχή είναι ο μπούφος, ο χουχουριστής, ο νανόμπουφος, ο μαύρος δρυοκολάπτης, ο τριδάχτυλος δρυοκολάπτης, ο σταχτής δρυοκολάπτης, η γυδοβυζάχτρα, ο δεντροβάτης, η μπεκάτσα, η φάσσα, ο χιονοκότσυφας, ο τοιχοδρόμος, η ελατοπαπαδίτσα, η βουνοπαπαδίτσα, ο νανομυγοχάφτης, ο δεντροτσοπανάκος, ο πυρροβασιλίσκος, ο πύρρουλας, ο σταυρομύτης, το λούγαρο, το βουνοτσίχλονο και το χρυσοτσίχλονο.

Η πανίδα των αμφίβιων περιλαμβάνει 13 είδη με σημαντικότερα τους λοφιοφόρους τρίτωνες, τους κοινούς τρίτωνες, τις σαλαμάνδρες, τους φρύνους, τους πρασινόφρυνους, τις κιτρινομπομπίνες, τους σπάνιους βουνοβάτραχους, τους δεντροβάτραχους, τους γραικοβάτραχους και τους σβελτοβάτραχους. Από τα ερπετά έχουν καταγραφεί 25 είδη. Στην περιοχή ζούνε μεσογειακές χελώνες, γραικοχελώνες, κονάκια, πρασινόσαυρες, αμμόσαυρες, τοιχογουστέρες, σπιτόφιδα, στεφανοφόροι, εφιοί, θρακικοί λαφιάτες, αγίοφιδα, σαπίτες, σαΐτες, οχιές και σπάνιοι αστρίτες.

Μόνιμη είναι και η παρουσία της αρκούδας στα δάση της περιοχής, ενώ υπάρχουν και αρκετοί λύκοι. Στην συνοριογραμμή βρίσκεται ο τελευταίος φυσικός πληθυσμός κόκκινων ελαφιών που ζουν στη χώρα μας, ενώ στα βράχια και τις ορθοπλαγιές βρίσκουν καταφύγιο πολλά αγριόγιδα. Τα ζαρκάδια απαντώνται σε πυκνούς πληθυσμούς και η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται με αγριόγατους, αγριόχοιρους, αλεπούδες, νυφίτσες, πετροκούναβα, βίδρες, δασομυωξούς, σκίουρους, λαγούς και πολλά είδη νυχτερίδων.

 

(Φωτ. τοπίου: Γιώργος Πατρουδάκης)