Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου

Photo Gallery

 

Στη δυτική χερσόνησο της Λέσβου, ανάμεσα σε ατέλειωτους διαδοχικούς λόφους με χορτολίβαδα, μικρούς λόγγους και εποχικές ρεματιές, απλώνεται ένας μοναδικός τόπος για την χώρα μας, το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου. Πρόκειται για ένα από τα δύο μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση του κόσμου, καλύπτοντας μια σχεδόν κυκλική έκταση που φτάνει τα 150.000 στρέμματα. Απλώνεται από την ευρύτερη περιοχή της Άντισσας στα ανατολικά, κατεβαίνει στα νότια μέχρι τον Μεσότοπο και την Ερεσό και καταλήγει στο Σίγρι και στα απέναντι νησάκια της δυτικής ακτογραμμής. Η δημιουργία του απολιθωμένου δάσους ανάγεται την περίοδο του Μειοκαίνου, πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια, και οφείλεται στην έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα της εποχής. Τότε στην περιοχή υπήρχε μια ενιαία στεριά, η Αιγηίδα, που καλυπτόταν από πυκνά δάση, τα οποία σκεπάστηκαν σε μεγάλες ταχύτητες από τεράστιες ποσότητες λάβας και στάχτης. Τα υδροθερμικά ρευστά των εγκάτων της γης, πλούσια σε πυρίτιο, κάλυψαν τα δέντρα μόριο προς μόριο, και έτσι κατάφεραν να διατηρηθούν μέχρι τις μέρες μας τα μορφολογικά γνωρίσματα των πανάρχαιων δέντρων, όπως η εξωτερική επιφάνεια των κορμών, οι αυξητικοί δακτύλιοι, η εσωτερική δομή, τα κλαδιά, τα φύλλα, οι ρίζες και οι καρποί. Η απολιθωμένη χλωρίδα αποτελείται από κωνοφόρα, αγγειόσπερμα, καρποφόρα, μονοκοτυλήδονα και πτεριδόφυτα με παρόντα πολλά γένη, όπως τα Pinus, Taxodioxylon, Pinoxylon, Cedroxylon, Pityoxylon, Alnus, Carpinus, Populus, Quercus, Platanus, Laurus, Cinnamomum, Palmoxylon, κ.ά. Από αυτά ξεχωρίζουν οι παρουσίες από γιγαντιαία απολιθωμένα δέντρα, όπως οι σεκόιες και διάφορες πρωτοπευκίδες. Η ευρύτερη περιοχή περιλαμβάνει μία μεγάλη ποικιλία ηφαιστειακών γεωτόπων, πάνω στους οποίους σήμερα απλώνονται όμορφα χορτολίβαδα. Στη θέση Μπαλή Αλώνια, στους πρόποδες του όρους Ορδύμνου, έχει δημιουργηθεί το πιο γνωστό περιφραγμένο πάρκο, έκτασης 290 στρεμμάτων, μέσα στο οποίο υπάρχουν όμορφες περιπατητικές διαδρομές, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τους πολύχρωμους, πέτρινους κορμούς των δέντρων της εποχής του Μειοκαίνου. Το πάρκο έχει ανατολικό προσανατολισμό σε μια υπέροχη αμφιθεατρική θέση που κοιτάει προς το εσωτερικό του νησιού. Πέρα από το πάρκο στη θεση Μπαλή Αλώνια υπάρχουν και τα μικρότερα επισκέψιμα Πάρκα Απολιθωμένου Δάσους του Σιγρίου, της Πλάκας, της Νησιώπης και της Μήθυμνας. Πλέον το Γεωπάρκο της Λέσβου έχει ενταχθεί στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO, ενώ στο κοντινό Σίγρι βρίσκεται το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, ένα από τα κορυφαία μουσεία του είδους του στον πλανήτη. Η περιοχή του Γεωπάρκου αποτελεί καταφύγιο άγριας ζωής και διακρίνεται για την παρουσία δεκάδων ειδών της ορνιθοπανίδας, ενώ εδώ φυτρώνουν πολλά σπάνια είδη της λεσβιακής χλωρίδας. Έτσι μπορεί κανείς να κάνει τη βόλτα του ανάμεσα στους απολιθωμένους κορμούς, στην τοποθεσία Μπαλή Αλώνια ή κάπου αλλού, και ταυτόχρονα να παρατηρεί πολλά σπάνια είδη της χλωρίδας και της πανίδας του νησιού. Ένας πραγματικά μαγικός τόπος.

Στην περιοχή επικρατεί η χαμηλή, θαμνώδης βλάστηση με ελάχιστα δέντρα. Οι περίφραξεις των περιοχών στα Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους έχουν διασώσει πολλά είδη της χλωρίδας, από την βόσκηση και τις εποχικές μικρές πυρκαγιές. Οι κύριοι εκπρόσωποι της βλάστησης είναι τα φρύγανα με είδη, όπως λαδανιές, αστοίβες, γαλατσίδες, ασπάλαθους, ασφόδελους, ρίγανες, σπαραγγιές, αφάνες και θρούμπια, ενώ τα λίγα διάσπαρτα δέντρα περιλαμβάνουν ήμερες βελανιδιές, αγριελιές, κράταιγους, πικροδάφνες και λευκοϊτιές. Στην περιοχή απαντώνται κάποια ιδιαίτερα σπάνια είδη, όπως το Erysimum horizontale, το αγριογαρύφαλλο Dianthus glutinosus, το Sedum confertiflorum, το Trifolium mesogitanum, ο Stachys cretica subsp lesbiaca, η ορχιδέα Ophrys lesbis, η παπαρούνα Papaver virchowii και η Ventenata subenervis. Άλλα ενδιαφέροντα είδη είναι η κενταύρια Centaurea urvillei, το Taraxacum scolopendrinum, το Alyssum umbellatum, η Draba boerhaavii, η καμπανούλα Campanula lyrata subsp lyrata, η Paronychia echinulata, η σιληνή Silene squamigera subsp squamigera, η Elatine macropoda,ο  Lathyrus articulatus, το Trifolium michelianum και το Hordeum vulgare subsp spontaneum. Η χλωρίδα συμπληρώνεται με είδη, όπως ο Isoetes histrix, το αγριόσκορδο Allium sphaerocephalon subsp arvense, η γλαδιόλα Gladiolus italicus, η Cachrys cristata, η Torilis leptophylla, η Carlina lanata, η κενταύριες Centaurea cyanus, Centaurea solstitialis subsp solstitialis και Centaurea spinosa, η Crepis rubra, η Crepis zacintha, ο Tragopogon porrifolius subsp eriospermus, η Anchusa undulata subsp hybrida, το Alyssum minutum, η Malcolmia flexuosa subsp naxensis, το Cerastium glutinosum, το Holosteum umbellatum, η Moenchia mantica, οι σιληνές Silene behen και Silene dichotoma, ο Astragalus pelecinus, ο Lupinus angustifolius, η ίριδα Moraea sisyrinchium και ο Ranunculus chius. Από τις ορχιδέες εδώ απαντώνται οι Anacamptis collina, Anacamptis coriophora, Anacamptis morio, Anacamptis papilionacea, Anacamptis sancta, Dactylorhiza romana, Orchis italica, Serapias cordigera, Serapias orientalis, Ophrys iricolor, Ophrys tenthredinifera, Ophrys umbilicata και Ophrys bucephala.

Η περιοχή του πάρκου είναι από τις καλύτερες για ορνιθοπαρατήρηση στο νησί. Ξεχωρίζει η συχνή παρουσία του σμυρνοτσίχλονου, καθώς εδώ ζει περισσότερο από το 80% του πληθυσμού της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Από τα αρπακτικά εδώ συναντώνται πολλά είδη, όπως σπιζαετοί, φιδαετοί, γερακίνες, αετογερακίνες, πετρίτες, μαυροπετρίτες, κιρκινέζια, μαυροκιρκίνεζα και βραχοκιρκίνεζα. Στα ηφαιστειακά βράχια ζουν αρκετές κουκουβάγιες, ενώ στα χωράφια που βρίσκονται πιο κοντά στη θάλασσα σταθμεύουν οι πετροτουρλίδες. Άλλα σημαντικά πουλιά της περιοχής είναι το ορτύκι, το τρυγόνι, το γιδοβύζι, η σταχτάρα, η βουνοσταχτάρα, ο τσαλαπετεινός, ο μελισσοφάγος, η χαλκοκουρούνα, η σταρήθρα, ο κορυδαλλός, η δεντροσταρήθρα, η γαλιάντρα, το βραχοχελίδονο, το σταβλοχελίδονο, το μιλτοχελίδονο, η ωχροκελάδα, η λιβαδοκελάδα, ο τρυποφράχτης, το κουφαηδόνι, ο φοινίκουρος, ο καρβουνιάρης, ο σταχτοπετρόκλης, ο αμμοπετρόκλης, η ασπροκωλίνα, ο μαυρολαίμης, ο γαλαζοκότσυφας, ο μαυροτσιροβάκος, ο κοκκινοτσιροβάκος, ο αιγαιοτσιροβάκος, ο κλειδωνάς, ο βραχοτσοπανάκος, ο αετομάχος, ο κοκκινοκεφαλάς, ο σταχτοκεφαλάς, ο κόρακας, το φανέτο και το φρυγανοτσίχλονο.

Στην περιοχή ζει ο πολύχρωμος οφίσωψ, ή αλλιώς η αβλεφαρόσαυρα, μια όμορφη σαύρα που εμφανίζεται μόνο στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και στη Θράκη. Άλλα είδη της ερπετοπανίδας είναι οι γραικοχελώνες, τα κροκοδειλάκια, οι τρανόσαυρες, οι κυρτοδάκτυλοι, τα σαμιαμίδια, οι τυφλίτες, οι έφιοι, οι σαΐτες, τα σπιτόφιδα, τα θαμνόφιδα, οι σαπίτες και οι μεγαλόπρεπες οθωμανικές οχιές. Από τα θηλαστικά η περιοχή διακρίνεται για την παρουσία κάποιων ειδών νυχτερίδων, όπως οι τρανομυωτίδες (Myotis myotis), οι ρινόλοφοι του Μπλάσιους (Rhinolophus blasii) και οι μικρορινόλοφοι (Rhinolophus hipposideros). Άλλα θηλαστικά είναι το πετροκούναβο, η νυφίτσα, ο σκαντζόχοιρος, ο λαγός και διάφορα μικρά τρωκτικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι κοντά στο πάρκο, στην περιοχή του Γαβαθά Άντισσας, βρέθηκαν τα οστά του προϊστορικού δεινοθήριου, ενός θηλαστικού με προβοσκίδα που αποτελεί μια προγονική μορφή των σημερινών ελεφάντων.
 
 
 

Πως θα πάτε

Το Πάρκο στη θέση Μπαλή Αλώνια βρίσκεται στη Δυτική Λέσβο περίπου 80 χλμ. από την πόλη της Μυτιλήνης. Κατευθύνεστε δυτικά μετά την Καλλονή και λίγο πριν το Σίγρι θα δείτε ταμπέλες που σας κατευθύνουν προς τα αριστερά στο Πάρκο. Όλη η διαδρομή είναι υπέροχη, αλλά αξίζει να κάνετε μια στάση στη Μονή Υψηλού, καθώς από τον ψηλό βράχο θα έχετε μοναδική θέα σε όλο το νησί, ενώ στα γύρω φρύγανα υπάρχουν μεγάλα πλήθη από μικροπούλια. Διαλέξτε για την εξερεύνηση σας τις εποχές της άνοιξης και του φθινοπώρου, καθώς το καλοκαίρι επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 39.20753385078397, Longitude:25.89919494746823)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Παρθένο Δάσος Φρακτού

Το Παρθένο Δάσος του Φρακτού είναι το πιο άγριο δάσος της χώρας μας και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα, εναπομείναντα, αδιατάρακτα δασικά οικοσυστήματα της Ευρώπης.

Υδροχαρές Δάσος Κερκίνης

Ένας σπάνιος βιότοπος, μια πραγματική πολιτεία των πουλιών, όπου το απόκοσμο τοπίο συναγωνίζεται σε φυσικό μεγαλείο την παρουσία χιλιάδων παρυδάτιων πουλιών.

Δάση Αρκεύθων Πρεσπών

Μια περιοχή στα σύνορα της χώρας, στην οποία εμφανίζονται πλούσια και υγιή δάση αρκεύθων με πολλά και μεγάλα σε μέγεθος υπεραιωνόβια δέντρα που σχηματίζουν έναν από τους σπανιότερους οικοτόπους στην Ευρώπη.

Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης»

Μέσα στον γκρίζο αστικό ιστό, δίπλα από πολυκατοικίες, πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος και μεγάλους αυτοκινητόδρομους, βρίσκεται ένα από τα τελευταία καταφύγια άγριας ζωής της Αθήνας.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.