Ο Αγραφιώτης είναι ένας ορμητικός ποταμός με κρυστάλλινα νερά που ρέει στην καρδιά της Πίνδου, σε μια από τις πιο άγριες περιοχές της χώρας μας. Ο ποταμός βρίσκεται στο νομό Ευρυτανίας και πήρε το όνομα του από τα μεγαλόπρεπα βουνά των Αγράφων, ανάμεσα στα οποία κυλάει, σε μια πορεία 35 χιλιομέτρων από τον Βορρά προς το Νότο. Οι πηγές του ποταμού βρίσκονται νότια της κορυφής Ντελιμίδι (2.163 μ. υψόμετρο), κοντά στο χωριό Τροβάτο, στα βόρεια του νομού. Εκεί σχηματίζουν το Τροβατιανό ρέμα που λίγο πιο νότια ενώνεται με το ρέμα της Κουστέσας. Από τα ανατολικά και από την κορυφή του Καταραχιά (2.002 μ. υψόμετρο) κατεβαίνει το Βραγγιανίτικο ρέμα που ενώνεται με το Τροβατιανό και μαζί δημιουργούν τον Αγραφιώτη. Στη συνέχεια ο ποταμός δέχεται τα νερά πολλών όμορφων και άγριων ρεμάτων. Τα πιο σημαντικά με την σειρά από τα βόρεια προς τα νότια είναι το ρέμα του Σαμαριού, το Σκυλόρεμα, το Τσαρκόρεμα, το Ζμπορόρεμα, το Χοντέικο, το Φτερόρεμα, το Μυρισιώτικο, το Μοναστηρακιώτικο, το Σελιώτικο και το Μελισσόρεμα. Ο ποταμός περνάει και από το περίφημο φαράγγι με την ονομασία Τρύπα Αγραφιώτη. Στα δυτικά του Αγραφιώτη υψώνονται οι κορφές Φτέρη (2.128 μ.) και Λιάκουρα (2.044 μ.) και στα ανατολικά του οι κορφές Καρνόπι (1.972 μ.), Σβόνι (2.040 μ.) και Μορφοράχη (1.782 μ.), χωρίζοντας έτσι τα Άγραφα σε Δυτικά και Ανατολικά. Ο ποταμός καταλήγει στην τεχνητή Λίμνη των Κρεμαστών και έτσι κατά κάποιο τρόπο αποτελεί έναν από τους κυριώτερους παραπόταμους του Αχελώου. Μέχρι το 1967 και πριν τη δημιουργία της λίμνης, ο Αγραφιώτης ήταν κατά δύο χιλιόμετρα μεγαλύτερος και ενώνονταν με τα ποτάμια του Αχελώου και του Ταυρωπού. Οι απόκρυμνες βουνοκορφές, τα κάθετα φαράγγια, οι μικροί καταρράκτες, τα ορμητικά ρυάκια και τα πυκνά ελατοδάση γύρω από τον Αγραφιώτη συνθέτουν ένα από τα ομορφότερα ορεινά τοπία της χώρας μας.

Η βλάστηση κοντά στον ποταμό αποτελείται κυρίως από πυκνά δάση μακεδονικής ελάτης, ενώ στις όχθες του ποταμού αναπτύσσονται είδη, όπως πλατάνια, ασημοϊτιές, σπαζοϊτιές και σκλήθρα. Άλλα δέντρα των δασών της περιοχής είναι τα μαυρόπευκα, οι οξιές, οι καστανιές, τα σφενδάμια, οι σορβιές και τα βουνοκυπάρρισα. Η περιοχή δεν έχει μελετηθεί αρκετά από την άποψη της χλωρίδας, καθώς πολλά σημεία είναι σχεδόν απροσπέλαστα. Εντούτοις εδώ φυτρώνουν πολλά σπάνια είδη, όπως η Achillea pindicola pindicola, η Aubrieta scardica, η Pinguicula crystallina hirtiflora, το κολχικό Colchicum graecum, ο Rhynchocorys elephas, το γεράνι Geranium humberti, η Potentilla micrantha, η Alkana pindicola, ο κρίνος Lilium chalcedonicum, η φριτιλάρια Fritillaria thessala και το Thlaspi rivale. Άλλα είδη που βγαίνουν κοντά στον Αγραφιώτη είναι το Εpilobium parviflorum, το Gallium aparine, το υδροχαρές Petasites hybridus, η Salvia sclarea, η αγριοτριανταφυλλιά Rosa arvensis, η Staehelina uniflosculosa, ο γάλανθος Galanthus reginae-οlgae vernalis, το Tussilago farfara, το Symphytum bulbosum, η Daphne oleoides, η βιόλα Viola odorata και οι ορχιδέες Cephalanthera rubra, Epipactis helleborine, E. microphylla, Gymnadenia conopsea, Anacamptis pyramidalis, Dactylorhiza saccifera, Himantoglossum jankae, H. robertianum, Orchis spitzelii, O. pauciflora, Ophrys helenae, O. zeusii και O. apifera.

Οι γύρω κορυφές συγκεντρώνουν πολλά σπάνια αρπακτικά της Ρούμελης. Πάνω από τον Αγραφιώτη πετάνε χρυσαετοί, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, γερακίνες, αετογερακίνες, πετρίτες, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, χρυσογέρακα, τυτούδες, κουκουβάγιες, χουχουριστές και μπούφοι. Στις όχθες του ποταμού ζούνε νεροκότσυφες και σταχτοσουσουράδες, ενώ τα πλατάνια είναι γεμάτα από δεντροτσοπανάκους, λούγαρα, σκαρθάκια, καλόγερους, γαλαζοπαπαδίτσες, αιγίθαλους, δεντροβάτες, κοκκοθραύστες και κάργιες. Η ορνιθοπανίδα συμπληρώνεται από είδη, όπως αετομάχους, γυδοβυζάχτρες, βραχοτσοπανάκους, πυρροβασιλίσκους, χρυσοβασιλίσκους, λευκονώτους δρυοκολάπτες, πράσινους δρυοκολάπτες, μεσαίους δρυοκολάπτες, τσίχλες, γερακότσιχλες, θαμνοψάλτες, φάσσες, τρυγόνια, ελατοπαπαδίτσες, βουνοτσίχλονα, σιρλοτσίχλονα, χρυσοτσίχλονα και σταυρομύτες.

Το ποτάμι συγκεντρώνει γύρω του και πολλά είδη της ερπετοπανίδας, όπως πρασινόσαυρες, σαύρες της Ρούμελης, τοιχογουστέρες, δεντρογαλιές, νερόφιδα, λιμνόφιδα, αγιόφιδα, σαΐτες, λαφιάτες, στεφανοφόρους και οχιές. Από τα αμφίβια εδώ ζούνε σαλαμάνδρες, κοινοί τρίτωνες, γραικοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, κιτρινομπομπίνες, κοινοί φρύνοι και πρασινόφρυνοι. Στα θηλαστικά ξεχωρίζει η παρουσία της αρκούδας, του λύκου, του ζαρκαδιού και της αγριόγατας. Στον ποταμό ζούνε πολλές βίδρες, ενώ η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται από αγριόχοιρους, νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς, αλεπούδες, λαγούς, δασομυωξούς, δεντρομυωξούς, σκίουρους και διάφορα είδη τρωκτικών και νυχτερίδων. Στα νερά του ποταμού ζει η ιονική πέστροφα (Salmo farioides), η πελοποννησιακή μπριάνα (Barbus peloponnesius), ο πελοποννησιακός ποταμοκέφαλος (Squalius peloponnensis), η αμερικάνικη πέστροφα (Oncorhynchus mykiss), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis), η ψευδορασμπόρα (Pseudorasbora parva) και η λιάρα (Telestes pleurobipunctatus).