Αλφειός

Photo Gallery

 

Ο μεγαλύτερος ποταμός της Πελοποννήσου, ο αγαπημένος ποταμός του Δία, ο πλουτοδότης Αλφειός με τους υπέροχους μύθους που τον συντροφεύουν από την αρχαιότητα, είναι ακόμα και στις μέρες μας η πηγή της ζωής για την άγρια φύση του Μωριά. Οι ονομασίες του πολλές: μέσω λαϊκών παραφθορών, όπως Αλφειάς και Αρφειάς, έφτασε να ονομάζεται, μέχρι και τις μέρες μας, Ρουφιάς. Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους το ποτάμι ονομαζόταν Αλφέας. Οι Φράγκοι ονόμασαν τον Αλφειό «Καρμπόν» από τα κάρβουνα που έβγαιναν στις όχθες του και κατά τον Μεσαίωνα υποστηριζόταν ότι η ονομασία Αρφειάς αναφερόταν στον ποταμό του Ορφέα αντί του Αλφέα. Το όνομα του ποταμού ετυμολογείται από το αρχαίο ρήμα «αλφάνω» που σημαίνει «κερδίζω, αποφέρω πλούτη». Ο Όμηρος τον αποκαλεί υπέροχα «ΙΕΡΟΝ ΡΟΟΝ ΑΛΦΕΙΟΙΟ». Ο Αλφειός είναι ένας ποταμός που ιστορείται σε πολλούς «μαγικούς» μύθους, καθώς ήταν από τους κορυφαίους θεοποιημένους ποταμούς των αρχαίων Ελλήνων και λατρευόταν σε όλες τις περιοχές απ’ όπου περνούσε. Διάσημο είναι το άγαλμα του Αλφειού στο αέτωμα του ναού του Ολυμπίου Δία στην αρχαία Ολυμπία, ενώ ο ποταμός απεικονιζόταν συχνά σε ρωμαϊκά ψηφιδωτά.

Κατά την μυθολογία ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, ενώ σύμφωνα με μια άλλη παράδοση ήταν γιος του Ήλιου. Σύμφωνα με την δεύτερη εκδοχή ο Αλφειός ήρθε σε σύγκρουση με τον αδελφό του Κέρκαφο, τον σκότωσε και καταδιωκόμενος από τις Ερινύες έπεσε και πνίγηκε στον ποταμό Νύκτιμο, ο οποίος από τότε ονομάσθηκε Αλφειός. Ο ήρωας Ηρακλής στον πέμπτο του άθλο εκτρέπει τα νερά του Αλφείου για να καθαρίσει την κόπρο του βασιλεία της Ηλείας, Αυγεία. Σύμφωνα με άλλο μύθο, από τις όχθες του Αλφειού έκλεψε ο Ερμής τα βόδια του Απόλλωνα, ενώ ένας ακόμα μύθος αναφέρει ότι στις όχθες του Αλφειού γεννήθηκε ο θεός Διόνυσος. Ο πιο όμορφος μύθος όμως έχει να κάνει με τον ανεκπλήρωτο έρωτα του Αλφειού προς τη νύμφη Αρέθουσα. Η ιστορία λέει ότι ο Αλφειός, πηγαίνοντας για κυνήγι, συνάντησε και ερωτεύτηκε την Αρέθουσα και άρχισε να την ακολουθεί με άγριες διαθέσεις. Η Αρέθουσα στην προσπάθεια της να τον αποφύγει, πέρασε στη θάλασσα και έφτασε στη νήσο Ορτυγία κοντά στη Σικελία, όπου μεταμορφώθηκε σε πηγή. Ο Αλφειός λοιπόν μεταμορφώθηκε σε ποτάμι ώστε τα νερά του να φτάσουν στην Ορτυγία και να ενωθούν με τα νερά της αγαπημένης του.

Ο Αλφειός είναι o μεγαλύτερος ποταμός της Πελοποννήσου τόσο από πλευράς μήκους, όσο και από πλευράς υδάτινου όγκου. Το συνολικό μήκος του φτάνει 116 χιλιόμετρα. Πηγάζει στην Αρκαδία, στην περιοχή του Ασεατικού πεδίου, κοντά στο Λεοντάρι της Μεγαλόπολης, στους βόρειους πρόποδες του Ταϋγέτου. Στην πορεία του δέχεται τα νερά των διάσημων ποταμών Ελισσώνα, Λούσιου, Λάδωνα, Ερύμανθου και Κλαδέου, αλλά και δεκάδων μικρότερων ποταμών και χειμάρρων. O ποταμός διασχίζει το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης, και περνά δίπλα από την Καρύταινα όπου συμβάλλει με τον ποταμό Λούσιο. Από εκεί κατευθύνεται βορειοδυτικά όπου δημιουργεί την μεγάλη κοιλάδα του Αλφειού, η οποία συνεχίζεται με δυτική κατεύθυνση στην Ηλεία μέχρι την εκβολή του στα βόρεια του Κόλπου της Κυπαρρισίας στο ύψος του Επιτάλιου. Σύμφωνα με τον Πλίνιο, το ποτάμι ήταν πλωτό από την εκβολή του μέχρι την περιοχή της αρχαίας Ολυμπίας, όπου οι επισκέπτες έφθαναν με μικρά σκάφη για τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Ο Αλφειός στο διάβα του περνάει από πολλά διαφορετικά οικοσυστήματα και τύπους βλάστησης. Γύρω από το ποτάμι η βλάστηση αποτελείται κυρίως από πλατάνια, πολλές μεγάλες ασημοϊτιές, πικροδάφνες και λυγαριές, ενώ λίγο πιο ψηλά στους λόφους επικρατούν τα πουρνάρια, οι κουμαριές, οι κοκκορεβυθιές και τα σφενδάμια. Πολλά χαρακτηριστικά είδη της πελοποννησιακής χλωρίδας φύονται κοντά στο ποτάμι. Αξιόλογα φυτά είναι ο Adonis flammeus, η ίριδα Iris unguicularis, ο νάρκισσος Narcissus serotinus, η τουλίπα Tulipa orphanidea, το λυχνάρι Arum italicum, το Linum pubescens, η Aristolochia elongata, το κολχικό Colchicum bivonae, η Bellevalia dubia, οι κρόκοι Crocus boryi, C. niveus, η Cymbalaria microcalyx, η Petrorhagia dubia, το κυκλάμινο Cyclamen peloponnesiacum, το υδροχαρές Lythrum salicaria και πολλές ορχιδέες όπως, οι Anacamptis pyramidalis, Α. papillionacea, A. boryi, Orchis simia, O. italica, O. pauciflora, O. quadripunctata, Limodorum abortivum, Serapias lingua, Ophrys mammosa, O. attica, O. bombyliflora και O. apifera.

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη που ζούνε στα παρόχθια δάση και σε εκβολές ποταμών. Από τα αρπακτικά ξεχωρίζουν οι γερακίνες, οι φιδαετοί, τα βραχοκιρκίνεζα, τα ξεφτέρια, οι πετρίτες, οι τυτούδες, οι κουκουβάγιες, οι χουχουριστές, οι γκιώνηδες και οι μπούφοι. Άλλα κοινά είδη των δασών και των μικρών πεδιάδων είναι οι δεντροτσοπανάκοι, οι σταχτοσουσουράδες, οι κάργιες, οι κίσσες, τα τρυγόνια, οι τσίχλες, τα κοτσύφια, τα σιρλοτσίχλονα, οι κοκκινοκεφαλάδες, οι αετομάχοι, οι κούκοι, τα αηδόνια, οι γαλαζοπαπαδίτσες, οι αιγίθαλοι, οι θαμνοτσιροβάκοι, οι μαυρομυγοχάφτες, οι καρδερίνες, οι φλώροι, οι κοκκοθραύστες και τα σκαρθάκια. Κοντά στις εκβολές και στα φράγματα ζούνε πολλοί ερωδιοί, κορμοράνοι και βουτηχτάρια.

Από τα αμφίβια στον ποταμό ζούνε πρασινόφρυνοι, γραικοβάτραχοι, βαλκανοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, ενώ η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει ποταμοχελώνες, βαλτοχελώνες, μεσογειακές χελώνες, κρασπεδοχελώνες, τρανόσαυρες, σαμιαμίδια, δεντρογαλιές, λαφιάτες, σαπίτες, νερόφιδα, λιμνόφιδα και οχιές, αλλά και οι ενδημικές της Πελοποννήσου σαύρες: το πελοποννησιακό κονάκι, η μοραϊτόσαυρα, η γραικόσαυρα, ο οφιόμορος και η πελοποννησιακή γουστέρα. Από τα θηλαστικά στο ποτάμι ζούνε ακόμα βίδρες και στα γύρω δάση απαντά κανείς, αλεπούδες, νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς, αγριόχοιρους και σκαντζόχοιρους, ενώ σε διάφορα σημεία κοντά στο ποτάμι ακόμα ζούνε τσακάλια.
 
Η ιχθυοπανίδα του ποταμού περιλαμβάνει 22 είδη, όπως χέλια (Anguilla anguilla), πελοποννησιακές μπριάνες (Barbus peloponnesius), πεταλούδες (Carassius gibelio), κυπρίνους (Cyprinus carpio), ασημοκυπρίνους (Hypophthalmichthys molitrix), αμερικάνικες πέστροφες (Oncorhynchus mykiss), λακωνικούς πελασγούς (Pelasgus laconicus), στυμφαλικούς πελασγούς (Pelasgus stymphalicus), ποταμοσαλιάρες (Salaria fluviatilis), πέστροφες (Salmo trutta), γουλιανούς (Silurus glanis), λιάρες (Telestes pleurobipunctatus) και πελοποννησιακούς ποταμοκέφαλους (Squalius peloponnensis).

 

Πως θα πάτε

Ο Αλφειός είναι μεγάλο ποτάμι και διακρίνεται για τα πολλά όμορφα σημεία του. Για να τον εξερευνήσετε προτιμήστε σαν αφετηρία την Ολυμπία. Από εδώ μπορείτε να ανακαλύψετε το φράγμα και τις εκβολές στα δυτικά και την συμβολή με τον Ερύμανθο και τον Λάδωνα στα ανατολικά. Αν προτιμάτε την πιο άγρια ημιορεινή διαδρομή του ποταμού, με αφετηρία την Καρύταινα μπορείτε να φτάσετε σε πολλά δυσπρόσιτα σημεία που τα περισσότερα από αυτά απαιτούν περπάτημα.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 37.63353466864323, Longitude:21.589476339466955)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Βενέτικος

Ένας ποταμός που ρέει ανάμεσα στα μεγαλύτερα ποτάμια της χώρας μας ενώνοντας τα ορεινά της Ηπείρου με τα πεδινά των Γρεβενών και σχηματίζει στο διάβα του τοπία μεγάλης αισθητικής αξίας.

Πηνειός (ηλειακός)

Ο δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός της Πελοποννήσου και συνονόματος του μεγάλου θεσσαλικού Πηνειού χαρακτηρίζει το τοπίο σε μια μεγάλη περιοχή της Ηλείας, δίνοντας ζωή στις καλλιέργειες που απλώνονται στον μεγάλο κάμπο του νομού.

Μανικιάτης

Ο Μανικιάτης είναι ένας μεγάλος σε μήκος ποταμός της Εύβοιας που στο διάβα του σχηματίζει πολλά διαφορετικά οικοσυστήματα.

Δροσοπόταμος Βιτσίου

Ένα μικρό σε μήκος ποτάμι με κρυστάλλινα νερά που μαζεύει τα νερά του Βέρνου και κινείται ήρεμα μέσα σε ένα πλούσιο ορεινό δάσος, πριν καταλήξει σε μια μεγάλη πεδιάδα.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.