Αώος

Photo Gallery

 

Ο Αώος αποτελεί ένα από τα πιο καθαρά ποτάμια της Ευρώπης που πηγάζει και κινείται σε μια από τις πιο παρθένες περιοχές της χώρας μας, στα βόρεια της Ηπείρου. Στην ελληνική μυθολογία το όνομα Αώος αποτελούσε επίθετο του Άδωνη, ενώ ιστορικά έχει αναφερθεί και ως Αίας, Άνιος και Αύος. Το συνολικό του μήκος φτάνει τα 272 χλμ. από τα οποία τα 68 κυλάνε στην Ελλάδα. Το ποτάμι στη συνέχεια κατευθύνεται προς τα βορειοδυτικά, εισέρχεται, νοτιοδυτικά της Κόνιτσας, στην Αλβανία, όπου αναφέρεται με το όνομα Vjosë και εκβάλλει στην Αδριατική στο μέσο περίπου της γειτονικής χώρας. Ο Αώος πηγάζει από τη Βόρεια Πίνδο σε υψόμετρο 1.340 μέτρων, όπου έχει δημιουργηθεί η τεχνητή λίμνη του Αώου και εμπλουτίζεται με νερά από πολλούς παραπόταμους με σημαντικότερους τον Βοϊδομάτη και τον Σαραντάπορο. Ο ποταμός διέρχεται ανάμεσα στους ορεινούς όγκους της Τύμφης και του Σμόλικα και στο σημείο που περνάει δίπλα από την Τραπεζίτσα σχηματίζει ένα εντυπωσιακό, πυκνοδασωμένο και σχεδόν απρόσιτο, φαράγγι που φτάνει τα 8 χλμ. σε μήκος. Ο Αώος «τρέχει» ανάμεσα σε δύο Εθνικά Πάρκα, του Βίκου-Αώου και της Βάλιας Κάλντα, συμβάλλοντας με την καθαρότητα, τον όγκο και την δύναμη των νερών του στην διαμόρφωση και διατήρηση του άγριου τοπίου και της πλούσιας φύσης της περιοχής. Δυστυχώς, διάφοροι πολιτικοί και πρόθυμοι «περιβαλλοντολόγοι» αντιλαμβάνονται την άγρια φύση της χώρας μας ως κτήμα τους, φτάνοντας στο απίστευτο σημείο να μελετούν την εκτροπή του ποταμού, με τη δημιουργία φαραωνικών έργων και στερώντας από τα οικοσυστήματα, τα ζώα, τα φυτά, τους κατοίκους της περιοχής και όλους μας, μία από τις πιο παρθένες περιοχές της χώρας.

Σε όλο το διάβα του, ο Αώος καλύπτεται από μεγάλα παρόχθια δάση με ιτιές, λεύκες, πλατάνια, σκλήθρα, σφενδάμια και πικροκαστανιές, ενώ λίγο πιο ψηλά από την κοίτη του ξεκινάνε υπέροχα μεικτά δάση όπου κυριαρχεί το μαύρο πεύκο που ενώνεται με οξυές, έλατα και φλαμουριές. Η περιοχή είναι διάσημη για τον χλωριδικό της πλούτο. Στις όχθες και στα βράχια φυτρώνουν πολλά σπάνια φυτά, από τα οποία ξεχωρίζουν η ενδημική κενταύρια Centaurea pawlowskii, το Bupleurum karglii, η σιληνή της Πίνδου Silene pindicola, ο κρίνος Lilium candidum, η Angelica sylvestris, η Hesperis dinarica, η σπάνια Ramonda serbica, η Scutellaria rupestris adenotricha, το Sedum rubens, η καμπανούλα Campanula bononiensis, ο Stachys plumosa, το βαλσαμόχορτο Hypericum rumeliacum, το εντυπωσιακό Petasites hybridus, η Agrimonia eupatoria, η Asphodeline lutea, το αγριογαρύφαλλο Dianthus viscidus, το Linum hologynum, ο Tragopogon balcanicus, το γεράνι Geranium subcaulescens, η Orlaya daucorlaya, η ίριδα Iris sintenisii, η Digitalis lanata και οι ορχιδέες Dactylorhiza saccifera, Himantoglossum caprinum, Cephalanthera rubra, Platanthera chlorantha, Anacamptis morio, A. pyramidalis, Neotinea tridentata, Ophrys apifera, O. epirotica, O. helenae, O. oestrifera. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η Lysimachia atropurpurea που φυτρώνει κατά δεκάδες στα άνυδρα βραχώδη σημεία της κοίτης στο τέλος της άνοιξης.

Στην κοίτη του ποταμού, μπορεί κανείς να παρατηρήσει αρκετούς νεροκότσυφες να πετάνε από το ένα βραχάκι στο άλλο. Από τα αρπακτικά στη περιοχή ζούνε γερακίνες, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, πετρίτες, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, μπούφοι, χουχουριστές και κουκουβάγιες. Άλλα κοινά είδη που ζούνε γύρω από το ποτάμι είναι οι σταχτοσουσουράδες, τα αηδόνια, οι γαλαζοπαπαδίτσες, οι καλόγεροι, οι φάσσες, οι δεντροτσοπανάκοι, οι δεντροβάτες, οι αιγίθαλοι, οι τρυποφράχτες, τα λούγαρα, οι μεσαίοι δρυοκολάπτες, οι πράσινοι δρυοκολάπτες, διάφορα είδη από μυγοχάφτες, οι κοκκοθραύστες, οι καρδερίνες, οι φλώροι, τα σιρλοτσίχλονα, τα βουνοτσίχλονα, τα μιλτοχελίδονα, οι γερακότσιχλες, οι κάργιες, οι κίσσες και οι θαμνοτσιροβάκοι.

Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη όπως, λοφιοφόρους τρίτωνες, σαλαμάνδρες, κιτρινομπομπίνες, φρύνους, πρασινόφρυνους, γραικοβάτραχους, πηδοβάτραχους, λιμνοβάτραχους, κονάκια, σαύρες της Ρούμελης, τρανόσαυρες, τοιχογουστέρες, σαΐτες, νερόφιδα, λιμνόφιδα, στεφανοφόρους, σπιτόφιδα, δεντρογαλιές και οχιές.  Ο Αώος είναι από τα σημαντικότερα ποτάμια για τις βίδρες, ενώ στα γύρω δάση ζούνε αρκούδες, ζαρκάδια, αγριόγατοι, αγριογούρουνα, αλεπούδες, ασβοί, κουνάβια, νυφίτσες, σκίουροι και δεντρομυωξοί και ένα μικρό σπάνιο θηλαστικό, η νερομυγαλή, το οποίο τρέφεται με υδρόβια ασπόνδυλα.

Η ιχθυοπανίδα του ποταμού είναι εξίσου πλούσια. Είναι ενδεικτικό ότι ο Παυσανίας αναφέρει: «οι δε Ελλήνων ποταμοί δείματα ως από θηρίων εισίν ουδέν, επεί και Αώω τω δια της Θεσπρωτίδος ρέοντι ηπείρου θηρία ου ποτάμια οι κύνες, αλλά επήλυδες εισιν εκ θαλάσσης» που με μια ελεύθερη μετάφραση σημαίνει: «Οι ποταμοί της Ελλάδας δεν έχουν φόβους από θηρία. Όσον αφορά τα θηρία του Αώου, που περνά από τη Θεσπρωτία, δεν είναι ποταμίσιοι καρχαρίες αλλά μετανάστες από τη θάλασσα». Στα νερά του ποταμού ζούνε 24 είδη ψαριών από τα οποία ξεχωρίζουν η αχριδοβελονίτσα (Cobitis ohridana), ο κωβιός της Σκόδρας (Gobio skadarensis), ο πινδοβίνος (Oxynoemacheilus pindus), το σίρκο της Σκόδρας (Alburnus scoranza), η σαρδελομάνα (Alosa fallax), η ιονική πέστροφα (Salmo farioides), η μπριάνα των Πρεσπών (Barbus prespensis) και το τσιρώνι της Οχρίδας (Rutilus ohridanus). Άλλα είδη είναι το ευρωπαϊκό τσιρωνάκι (Alburnoides bipunctatus), το χέλι (Anguilla anguilla), ο σύρτης (Chondrostoma vardarense) και ο χειλάς (Pachychilon pictum), ενώ στο ποτάμι ζούνε και κάποια αλλόχθονα είδη, όπως ο οξύρυγχος του Δούναβη (Acipenser gueldenstaedtii), ο οξύρυγχος του είδους Acipenser baeri και η αμερικάνικη πέστροφα (Oncorhynchus mykiss).

 
 

Πως θα πάτε

Επιλέξτε σαν σημείο αφετηρίας την Κόνιτσα που βρίσκεται περίπου στο μέσο της διαδρομής του Αώου στη χώρας μας. Η Κόνιτσα απέχει 62 χλμ. από τα Ιωάννινα, 485 χλμ. από την Αθήνα και 272 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 40.03382180789435, Longitude:20.73250850040381)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Κράθις

Ένα από τα πιο όμορφα, μικρά ποτάμια της Πελοποννήσου που χαρακτηρίζεται από ένα σωρό μύθους και ιστορικά γεγονότα.

Νέδα

Η Νέδα, το θηλυκό ποτάμι της Πελοποννήσου και φυσικό σύνορο μεταξύ Ηλείας και Μεσσηνίας, κυλάει ανάμεσα σε φαράγγια και κοιλάδες, δημιουργώντας στο πέρασμα της μια οργιώδη βλάστηση η οποία αποτελεί καταφύγιο για πολλά είδη ζώων και φυτών.

Βοϊδομάτης

Ο κρυστάλλινος, γαλάζιος Βοϊδομάτης, ένα από τα πιο καθαρά ποτάμια της Ευρώπης, ξεχύνεται ορμητικά από τους πρόποδες της Τύμφης, δημιουργώντας στο διάβα του έναν από τους σημαντικότερους θύλακες άγριας ζωής στην Ελλάδα.

Βενέτικος

Ένας ποταμός που ρέει ανάμεσα στα μεγαλύτερα ποτάμια της χώρας μας ενώνοντας τα ορεινά της Ηπείρου με τα πεδινά των Γρεβενών και σχηματίζει στο διάβα του τοπία μεγάλης αισθητικής αξίας.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.