Το μικρό ποτάμι γύρω από το οποίο χτίστηκε η πόλη των Γρεβενών παραμένει, παρά την υποβάθμιση του από τους ανθρωπογενείς παράγοντες, ένας υδάτινος δίαυλος που δίνει ζωή στην άγρια ζωή της περιοχής. Ο Γρεβενίτης ονομαζόταν παλιότερα Αυλίτης, από την παλιά ονομασία των Γρεβενών «Αυλαίς», που σημαίνει τον προσωρινό καταυλισμό των ταξιδιωτών, καθώς η περιοχή υπήρξε διαχρονικός σταθμός μεταξύ Ιωαννίνων και Κοζάνης-Θεσσαλονίκης. Η ετυμολογία των λέξεων Γρεβενά και Γρεβενίτης προέρχεται είτε από το λατινικό «grαvίs» που σημαίνει δυσχερής, ανώμαλος, είτε από το σλαβικό «greben» που σημαίνει τραχύ και απότομο τόπο. Ο Γρεβενίτης αναφέρεται και ως Γρεβενιώτικος ή Γρεβενιώτικο ποτάμι. Ο βασικός ρους του ποταμού ξεκινάει δυτικά της πόλης των Γρεβενών κοντά στη περιοχή της Καληράχης. Το ποτάμι κατευθύνεται από τα δυτικά προς τα ανατολικά, περνάει ανάμεσα από τα χωριά Οροπέδιο και Κάστρο, όπου βρίσκεται το πέτρινο γεφύρι του Κάστρου, και μετά από όμορφους μαιανδρισμούς ανάμεσα στους λόφους μπαίνει στα Γρεβενά. Στα νότια της πόλης συναντιέται με τον Δοξανίτη που είναι ο μεγάλος παραπόταμος του Γρεβενίτη και ο οποίος έρχεται από τα δυτικά-νοτιοδυτικά και την περιοχή των Μαυραναίων. Μετά τη συνάντηση τους, ο Γρεβενίτης συνεχίζει προς τα ανατολικά και μετά από 9 χλμ. εκβάλλει στον Αλιάκμονα. Το συνολικό μήκος του ποταμού φτάνει τα 25 χλμ., ενώ του Δοξανίτη τα 11 χλμ. Ο όμορφος μικρός ποταμός των Γρεβενών, αλλά και ο παραπόταμος του, έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά από τα αστικά λύματα της πόλης και από την απόθεση μπάζων στις κοίτες τους και ακόμα και σήμερα η κατάσταση δεν είναι καλή. Εντούτοις ο ποταμός διατηρεί ακόμα ακμαία πολλά σημεία του, προσελκύοντας ενδιαφέροντα είδη της πανίδας, και απλά περιμένει να αναδείξει την ομορφιά και την οικολογική του αξία με την κατάλληλη διαχείριση.

Στις όχθες του Γρεβενίτη υψώνονται σκλήθρα, λεύκες, ιτιές, φράξοι, βάτοι, αγριοκαλαμιές και αγριοτριανταφυλλιές. Στους γύρω λόφους αναπτύσσονται όμορφα και πυκνά δάση βελανιδιών. Κοντά στο ποτάμι μπορεί κανείς να συναντήσει πολλά ενδιαφέροντα είδη της χλωρίδας των Γρεβενών. Από αυτά ξεχωρίζουν η Digitalis grandiflora, ο Petasites hybridus, το υδροχαρές Lythrum salicaria, η Agrimonia eupatoria, η Lactuca saligna, το Delphinium fissum, το Anthericum liliago, το αγριόσκορδο Allium amethysticum, ο κρόκος Crocus sieberi, η Primula vulgaris, το αγριογαρύφαλλο Dianthus deltoides degenii, η Actaea spicata, ο Stachys scardica, η Scutellaria columnae, το Nasturtium officinale, ο Erigeron acer, η Malva sylvestris, ο κονβόλβουλος Convolvulus holosericeus, η Mentha aquatica, κ.ά.

Ο Γρεβενίτης συγκεντρώνει στις όχθες του πολλά είδη της ορνιθοπανίδας. Ο ποταμός είναι πολύ σημαντικός για τις αποικίες των σταχτοτσικνιάδων που βρίσκονται κοντά στο χωριό Καλαμίτσι, λίγο πριν τον Αλιάκμονα. Μέσα στη πόλη μπορεί κανείς να δει στη κοίτη του ποταμού νερόκοτες, σταχτοσουσουράδες και νεροκότσυφες. Από τα αρπακτικά στην περιοχή εμφανίζονται γερακίνες, χειμωνόκιρκοι, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, μπούφοι, χουχουριστές και κουκουβάγιες. Η υπόλοιπη ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει είδη, όπως γυδοβύζια, φάσσες, διάφορους δρυοκολάπτες, δεντροσταρήθρες, αετομάχους, σταχτοκεφαλάδες, κάργιες, πολλές κίσσες, τσίχλες, γερακότσιχλες, θαμνοτσιροβάκους, δεντροφυλλοσκόπους, αιγίθαλους, νεροκελάδες, τσιχλοποταμίδες, κοκκινολαίμηδες, κοκκοθραύστες, σιρλοτσίχλονα, χρυσοβασιλίσκους, τρυποφράχτες, μαυρολαίμηδες, γαλαζοπαπαδίτσες, καστανοπαπαδίτσες, μελισσοφάγους, όμορφες χαλκοκουρούνες, κ.ά.

Η ερπετοπανίδα της περιοχής περιλαμβάνει είδη, όπως γραικοβάτραχους, βαλκανοβάτραχους, φρύνους, πρασινόφρυνους, κονάκια, πρασινόσαυρες, σαύρες της Ρούμελης, τοιχογουστέρες, νερόφιδα, σαΐτες, λαφιάτες, δεντρογαλιές και κοινές οχιές. Στα όμορφα δρυοδάση και στους λόφους που περιβάλλουν τον Γρεβενίτη ζούνε μεγάλα θηλαστικά, όπως αρκούδες και λύκοι. Η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται με αγριόγατους, αγριόχοιρους, νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς, αλεπούδες, λαγούς, δασομυωξούς, δεντρομυωξούς και σκίουρους. Συχνά στο ποτάμι κάνει την εμφάνιση της η βίδρα. Παρά τη ρύπανση του ποταμού η ιχθυοπανίδα καταφέρνει να αντιστέκεται. Στον Γρεβενίτη ζούνε ευρωπαϊκά τσιρωνάκια (Alburnoides bipunctatus), μακεδονικοί ποταμοκέφαλοι (Squalius vardarensis), μαυροτσιρώνια (Pachychilon macedonicum), ποταμοσαλιάρες (Salaria fluviatilis), χέλια (Anguilla anguilla), τσιρώνια (Rutilus rutilus), θεσσαλόσιρκα (Alburnus thessalicus), πέστροφες (Salmo sp.), κ.ά.