Λίμνη Άγρας-Βρυττών-Νησίου

Photo Gallery

 

Ένας από τους ωραιότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας που χαρακτηρίζεται από πολλά διαφορετικά στοιχεία (κανάλια, υγρολίβαδα, πηγές, καλαμιώνες, κ.ά.) και που φιλοξενεί έναν μεγάλο πλούτο από σπάνια είδη της ορνιθοπανίδας. Η λίμνη Άγρα-Βρυττών-Νησίου αναφερόταν παλιότερα ως τυρφώνας Νησίου και αργότερα ως τεχνητή λίμνη Άγρα. Πλέον αναφέρεται με τα ονόματα των τριών παρόχθιων κοινοτήτων, καθώς η σωτηρία και η διατήρηση της, υπήρξε συλλογική προσπάθεια των κατοίκων της περιοχής. Πρόκειται για μια τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε το 1953, στα δυτικά του νομού Πέλλας, για τις ανάγκες του Υδροηλεκτρικού Σταθμού της ΔΕΗ, πάνω στην κοίτη του ποταμού Εδεσσαίου (Βόδα) στο σημείο που παλιότερα υπήρχε ένα έλος, γνωστό με την ονομασία «έλη Τιάβου». Στα βόρεια της σηκώνεται επιβλητικά το Καϊμάκτσαλαν και στα νότια το όρος Βέρμιο. Στα δυτικά της βρίσκεται η λίμνη Βεγορίτιδα, από την οποία ήταν υδατικά εξαρτημένη μέχρι το 1990, και στα ανατολικά, σε απόσταση έξι χιλιομέτρων βρίσκεται η πόλη της Έδεσσας με τον κάμπο της. Η λίμνη βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρων, η έκταση της, μαζί με τις γύρω γεωργικές και δασικές περιοχές φτάνει τα 12.000 στρεμμάτα, ενώ η περίμετρος της είναι περίπου 18 χλμ. Το βάθος της φτάνει μέχρι τα έξι μέτρα και η έκταση του λιμναίου μέρους της, φτάνει μέχρι τα 7.000 στρέμματα. Τα νερά της τροφοδοτούνται από τις πηγές στο Νησί και στα Βρυττά και τους χειμάρρους Νησίου, Καρυδιάς και Μουχαρέμ Χάνι, σε μια υδρολογική λεκάνη που ανέρχεται στα 75 τ.χλμ. Πρόκειται για ένα πανέμορφο υγροβιότοπο με πολλές διαφορετικές εικόνες. Στα δυτικά της βρίσκονται οι «Πηγές» με κρυστάλλινα νερά που εκβάλλουν στη λίμνη και όμορφα αυτοσχέδια ξύλινα γεφυράκια. Οι μεγάλες εκτάσεις από καλαμιώνες, οι δαίδαλοι με τα κανάλια, τα μεγάλα υγρολίβαδα και το απροσπέλαστο εσωτερικό τής, την διαφοροποιούν από πολλούς άλλους υγροβιότοπους. Η λίμνη Άγρα-Βρυττών-Νησίου είναι από τους πιο όμορφους τόπους για περπάτημα και παρατήρηση της άγριας φύσης στη Βόρεια Ελλάδα.

H λίμνη παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον εξαιτίας της υδρόβιας και ελόβιας χλωρίδας που φιλοξενεί. Η κυρίαρχη βλάστηση είναι οι καλαμιώνες του είδους Phragmites australis που καλύπτουν το 50% της περιοχής. Yπάρχουν επίσης λειμώνες με βούρλα (Typha angustifolia) και μεγάλες εκτάσεις με υδρόβια φυτά, όπως τα Carex acuta, C. davalliana, Potamogeton lucens, P. pectinatus, Vallisneria spiralis, Ceratophyllum demersum, Cladophora glomerata, Chara vulgaris, Nitella flexilis, Utricularia minor, Cyperus longus, Oenanthe aquatica, Lycopus europaeus, Cladium mariscus, Myriophullum venticillatum, Leonurus cardiaca, κ.ά. Η παρυδάτια δενδρώδης βλάστηση περιλαμβάνει λεύκες, ιτιές, πλατάνια και σκλήθρα, ενώ στους γύρω λόφους αναπτύσσονται όμορφα μεικτά δάση από βελανιδιές, καστανιές, φτελιές, φράξους, οστρυές, κερασιές, κ.ά.

Άλλα σημαντικά φυτά που απαντώνται γύρω και μέσα στη λίμνη είναι ο ενδημικός αστράγαλος Astragalus physocalyx, το νούφαρο Nymphea αlba, η κίτρινη ίριδα Iris pseudacorus, η σπάνια Utricularia vulgaris, η Mentha aquatica, το γαϊδουράγκαθο Cirsium palustre, η κενταύρια Centaurea grisebachii, ο κρόκος Crocus cancellatus, η Aristolochia clematitis, το γεράνι Geranium robertianum, το Lythrum salicaria, το Alisma plantago aquatica και οι ορχιδέες Cephalanthera longifolia, Epipactis palustris, Orchis palustris, D. incarnata, Neotinea maculata, Ophrys helenae, κ.ά.

Η λίμνη είναι ένας παράδεισος για την ορνιθοπανίδα, καθώς στα δυσπρόσιτα σημεία της φωλιάζουν πολλά σπάνια είδη. Πάνω από 250 διαφορετικά είδη πτηνών ζούν περιοδικά μέσα στον υδροβιότοπο. Μια άλλη ονομασία της λίμνης είναι η «λίμνη των κύκνων», καθώς εδώ αναπαράγονται οι όμορφοι βουβόκυκνοι. Πολλή σημαντική είναι η περιοχή και για την αναπαραγωγή του μουστακογλάρονου και του σπανιότατου στην χώρα μας μαυρογλάρονου. Στην λίμνη ζούνε πολλά ακόμα σπάνια είδη, όπως αργυροπελεκάνοι, λαγγόνες, βαλτόπαπιες, μαυροπελαργοί, χρυσογέρακα, φερεντίνια, στικτοπουλάδες, μαυροβουτηχτάρια, βαλτόμπουφοι, κ.ά. Εδώ απαντώνται τα περισσότερα είδη ερωδιών, όπως σταχτοτσικνιάδες, αργυροτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, πορφυροτσικνιάδες, νυχτοκόρακες, κρυπτοτσικνιάδες, μικροτσικνιάδες και σπάνιοι ήταυροι. Από τα αρπακτικά συναντώνται σπάνιοι τσίφτηδες, φιδαετοί, καλαμόκιρκοι, βαλτόκιρκοι, λιβαδόκιρκοι, γερακίνες, πετρίτες, μαυροκιρκίνεζα, βραχοκιρκίνεζα και κουκουβάγιες. Άλλα πουλιά είναι οι αλκυόνες, τα γκισάρια, οι φαλαρίδες, τα νανοβουτχτάρια, τα ποταμογλάρονα, οι πελαργοί, τα τρυγόνια, οι θαμνοτσιροβάκοι, οι μουστακαλήδες, τα ψευταηδόνια και τα χαβαρόνια. Οι ουρανοί πάνω από τη λίμνη κατακλύζονται από τεράστια κοπάδια που αριθμούν χιλιάδες κάργιες.

Η πανίδα των αμφιβίων της λίμνης περιλαμβάνει λοφιοφόρους τρίτωνες, πρασινόφρυνους, κιτρινομπομπίνες, δεντροβάτραχους, γραικοβάτραχους και λιμνοβάτραχους. Η ερπετοπανίδα αποτελείται από ποταμοχελώνες, βαλτοχελώνες, μεσογειακές χελώνες, πρασινόσαυρες, λαφιάτες, τυφλίτες, σαπίτες, νερόφιδα, λιμνόφιδα και οχιές. Η πανίδα των θηλαστικών ξεχωρίζει με τη παρουσία τριών πολύ σημαντικών ειδών: της βίδρας και του μυοκάστορα που ζούνε μέσα στη λίμνη και του λαγόγυρου που ζει στα γύρω χωράφια. Άλλα είδη είναι ο λύκος, η αγριόγατα, η αλεπού, ο ασβός, το κουνάβι, η νυφίτσα, ο δασομυωξός, ο κρικοποντικός και ο σκαντζόχοιρος. Παλιότερα είχε αναφερθεί η παρουσία σπάνιων τσακαλιών, ενώ στους γύρω δασωμένους λόφους συχνά εμφανίζονται αρκούδες.

Η ιχθυοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη, όπως γλήνια (Tinca tinca), τσιρώνια (Rutilus rutilus), γριβάδια (Cyprinus carpio), τούρνες (Esox  lucius), μακεδονικές μπριάνες (Barbus macedonicus), γουλιανούς (Silurus glanis), κοκκινόφτερες (Scardinius erythrophthalmus), μουρμουρίτσες (Rhodeus amarus) και κουτσουράδες (Carassius carassius). Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί η διαχρονική παρουσία της καραβίδας του γλυκού νερού (Astacus fluviatilis) στη λίμνη και στα γύρω ποταμάκια. Τα παλιότερα χρόνια, το αυτόχθονο αυτό είδος απαντούσε σε τέτοιους αριθμούς που αποτελούσε ένα σημαντικό πλουτοπαραγωγικό στοιχείο για τους ντόπιους, αλλά στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η «πανώλη της καραβίδας», σχεδόν τις εξαφάνισε. Σήμερα οι αυτόχθονες καραβίδες ζούνε μαζί με εισηγμένες βορειοαμερικάνικες καραβίδες (Pacifastacus leniusculus).

 

Πως θα πάτε

Η λίμνη Άγρα-Βρυττών-Νησίου βρίσκεται στα δυτικά του νομού Πέλλας, μόλις έξι χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Έδεσσας. Ένας περιμετρικός δρόμος κινείται γύρω από τη λίμνη, ενώ λίγα μικρά μονοπάτια σας οδηγούν στα ενδότερα. Δεν θα θέλετε να φύγετε.

 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 40.80399637919459, Longitude:21.933600382361647)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Λίμνη Ζάζαρη

Καλαμιώνες, έλη, υγρολίβαδα και δάση φυλλοβόλων συνδυάζονται για να δημιουργήσουν έναν μοναδικό βιότοπο γύρω από την γραφική λίμνη Ζάζαρη που αποτελεί πόλο έλξης για πολλά σπάνια είδη της πανίδας.

Πηγαία λίμνη Λουτροχωρίου

Μια μικρή και σχετικά άγνωστη λίμνη που βρίσκεται στην άκρη ενός μεγάλου κάμπου και που αποδεικνύει ότι ακόμα και οι μικροί βιότοποι με παρουσία νερού μπορούν να συντηρήσουν μια μεγάλη ποικιλία ειδών της ορνιθοπανίδας.

Λίμνη Βιστωνίδα

Μία από τις πιο ιδιαίτερες λίμνες της Ελλάδας με πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία και χαρακτηριστικά, η οποία φιλοξενεί έναν τεράστιο αριθμό πτηνών που την διαλέγουν για να ξεχειμωνιάσουν.

Λίμνη Παμβώτιδα

Η θρυλική και ιστορική Παμβώτιδα, η λίμνη της πόλης των Ιωαννίνων, καταφέρνει ακόμα και σήμερα και μετά από χρόνια περιβαλλοντικής υποβάθμισης να συγκεντρώνει πολλά θαυμαστά είδη της πανίδας.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.