Λίγα χιλιόμετρα βορειότερα από την πόλη των Σερρών, τα Όρη Βροντούς χαρακτηρίζονται από πυκνά όμορφα δάση, απότομες χαράδρες, μικρά ποτάμια, ορεινά έλη και ξέφωτα, μια ποικιλία οικοτόπων που εναλλάσσονται με μοναδικό τρόπο. Ιστορικά το βουνό αναφέρεται από τους κατοίκους της περιοχής ως Λαϊλιάς ή Λιαϊλιάς μια ονομασία που προφανώς προέρχεται από την παραφθορά του αγίου των βουνών Προφήτη Ηλία (Αϊλιάς), ενώ δύο άλλες ερμηνείες είναι ότι προέρχεται από την τούρκικη λέξη «Yailas» που σημαίνει μικρός οικισμός-θέρετρο ή από το επίσης τουρκικό Λεϊλά. Το βουνό, ιστορικά, έχει συνδεθεί στενά με την πόλη των Σερρών που είναι χτισμένη λίγα χιλιόμετρα μακριά από τους νότιους πρόποδες. Πρόκειται για ένα ήρεμο ορεινό σύμπλεγμα που αποτελεί συνέχεια του ορεινού όγκου του Όρβηλου, με ψηλότερη κορυφή τα 1.849 μ. (Aλή Mπαμπάς). Ακολουθούν οι κορυφές Λυκόλοφος (1.667 μ.), Τσερίβιδο (1.641 μ.), Αούλ Ταρλά (1.489 μ.), Κορυφή (1.430 μ.), Κουτσουρεμένη (1.414 μ.), Φλάμπουρο (1.378 μ.) και Μόκρα (1.268 μ.). Η κατεύθυνση του βουνού είναι από τα βορειοανατολικά προς τα νοτιοδυτικά με μήκος 30 χλμ. και πλάτος 12 χλμ. Στα ανατολικά τα Όρη Βροντούς ενώνονται με το Μενοίκιο Όρος, στα βόρεια ο ποταμός Κρουσοβίτης χωρίζει το βουνό από τον Όρβηλο και το όρος Άγγιστρο, ενώ στα δυτικά και στα νότια καταλήγει στην μεγάλη πεδιάδα των Σερρών που δημιουργεί στο πέρασμα του ο Στρυμόνας. Γεωλογικά το βουνό ανήκει στην κρυσταλλοσχιστώδη μάζα της Ροδόπης με τους ασβεστόλιθους στα βόρεια να διαδέχονται τους σχιστόλιθους στα ανατολικά. Κατά την αρχαιότητα, τα Όρη Βροντούς ήταν γνωστά για τα μεταλλεία αργύρου και σιδήρου. Από το βουνό πηγάζει το ποτάμι των Αγίων Αναργύρων αλλά και διάφορα ρέματα, όπως του Καρά, της Μαϊμούνας και του Ελαιώνα. Στην περιοχή υπάρχει ο περίφημος σφαγνώνας Μπαλτά Τσαΐρ, ένας βάλτος με μεγάλο παλαιοβοτανικό ενδιαφέρον που έχει ανακηρυχθεί ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης. Διάσημος είναι και ο βράχος της «Κατίγκας», ένας μεγάλος μονόλιθος στο τέλος ενός μονοπατιού, διαχρονικός τόπος συνάντησης των Σερραίων φυσιολατρών. Τα ξακουστό δάσος Λαϊλιά με τα ήρεμα υψώματα και τα δεκάδες μονοπάτια αποτελεί ένα ιδανικό ενδιαίτημα για πολλά θαυμαστά είδη της πανίδας.

Η περιοχή είναι πλούσια σε δάση με φυλλοβόλα και κωνοφόρα δέντρα με την δασοκάλυψη να φτάνει το 83% του βουνού. Μέχρι τα 1.200 μέτρα η βλάστηση αποτελείται, μεταξύ άλλων, από γάβρους, φράξους, διάφορες βελανιδιές, φουντουκιές, σφενδάμια, αγριοκερασιές, σορβιές, λεπτοκαριές, λεύκες και πλατάνια αλλά και συστάδες  μαυρόπευκων και τραχείας πεύκης που προέρχονται από αναδασώσεις. Αμέσως μετά και μέχρι τα 1.600 μέτρα ξεκινάει η πλούσια χαρακτηριστική δασοκάλυψη της Βροντούς που περιλαμβάνει θαλερά δάση οξιάς και δασικής πεύκης (Pinus sylvestris), αλλά και λίγες συστάδες σημύδας. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί πάνω από 600 είδη φυτών. Από αυτά τα σημαντικότερα είναι το Eriophorum latifolium, η Cardamine amara subsp balcanica, η καμπανούλα Campanula moesiaca, η Pulsatilla halleri subsp rhodopaea, το θυμάρι Thymus degenii, η κενταύρια Centaurea napulifera subsp napulifera, η Achillea distans subsp stricta, η σορβιά Sorbus aucuparia subsp aucuparia, το Geum rivale, η νεραγκούλα Ranunculus incomparabilis, το Aconogonon alpinum, η Alchemilla monticola, η Pulmonaria rubra, η αγριοτριανταφυλλιά Rosa spinosissima, η Antennaria dioica, η Bruckenthalia spiculifolia, η φτέρη Dryopteris expansa, το Atocion lerchenfeldianum, η Anemone nemorosa και η Globularia bisnagarica. Άλλα ενδιαφέροντα είδη είναι η Corydalis solida subsp incisa, η Achillea grandifolia, το Hypericum maculatum subsp immaculatum, η Primula veris subsp veris, ο κρίνος Lilium martagon, οι κρόκοι Crocus biflorus subsp biflorus, Crocus pulchellus και Crocus chrysanthus, η ίριδα Iris reichenbachii, η Gagea pratensis, η καμπανούλα Campanula cervicaria, ο Carduus kerneri subsp scardicus, το Cynoglossum pustulatum subsp parvifolium, το Doronicum austriacum, το Galium palustre, η Orthilia secunda, το Tephroseris integrifolia subsp aucheri, ο Thymus stojanovii, η Caltha palustris, η Iberis saxatilis subsp saxatilis, η Tulipa australis, ο Lathyrus venetus και οι βιόλες Viola canina, Viola tricolor, Viola phitosiana και Viola perinensis. Στα δάση του βουνού υπάρχουν και πολλές ορχιδέες, όπως οι Cephalanthera longifolia, Epipactis helleborine, Gymnadenia frivaldii, Neottia nidus-avis, Dactylorhiza cordigera, Dactylorhiza sambucina, Neotinea tridentata, Orchis mascula, Orchis purpurea και Ophrys scolopax subsp cornuta.

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει περίπου 120 είδη, μεταξύ των οποίων πολλά σπάνια είδη αρπακτικών. Στο βουνό ζούνε χρυσαετοί, γερακαετοί, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, γερακίνες, ξεφτέρια, σαΐνια, διπλοσάινα, πετρίτες, βραχοκιρκίνεζα και δεντρογέρακα. Παλαιότερα στην περιοχή πετούσαν όρνια και ασπροπάρηδες. Στη Βροντού βρίσκεται η δυτικότερη κατανομή στη χώρα μας του εξαιρετικά σπάνιου αγριόκουρκου. Σημαντική είναι η παρουσία στα δάση από επτά είδη δρυοκολάπτη, όπως ο μαύρος, ο πράσινος, ο σταχτής, ο βαλκανικός, ο πευκοδρυοκολάπτης, ο μεσαίος και ο λευκονώτης. Άλλα είδη του βουνού είναι η φάσσα, η μπεκάτσα, ο κούκκος, ο μπούφος, ο χουχουριστής, η κουκουβάγια, το γιδοβύζι, η χαλκοκουρούνα, η δεντροσταρήθρα, η δεντροκελάδα, η σταχτοσουσουράδα, ο τρυποφράχτης, ο νεροκότσυφας, ο θαμνοψάλτης, το αηδόνι, ο καστανολαίμης, η τσίχλα, η γερακότσιχλα, ο θαμνοτσιροβάκος, η λιοστριτσίδα, ο δρυομυγοχάφτης, η γαλαζοπαπαδίτσα, η καστανοπαπαδίτσα, ο αιγίθαλος, ο δεντροτσοπανάκος, ο βουνοδεντροβάτης, ο αετομάχος, η κίσσα, ο κόρακας, ο συκοφάγος, ο δεντροσπουργίτης, το λούγαρο, ο πύρρουλας, ο κοκκοθραύστης και το βουνοτσίχλονο.

Τα αμφίβια αντιπροσωπεύονται από σαλαμάνδρες, ανατολικούς χτενοτρίτωνες, φρύνους, πρασινόφρυνους, κιτρινομπομπίνες, δεντροβάτραχους, βαλκανοβάτραχους, σβελτοβάτραχους και γραικοβάτραχους. Από τα ερπετά εδώ ζουν μεσογειακές χελώνες, κονάκια, πρασινόσαυρες, σιλιβούτια, τοιχογουστέρες, σαύρες του Ταύρου, στεφανοφόροι, έφιοι, λαφιάτες, σαπίτες, νερόφιδα, λαφιάτες του Ασκληπιού, σπιτόφιδα, αστρίτες και οχιές. Πλούσια είναι και η πανίδα των θηλαστικών. Στην κορυφή βρίσκεται η σποραδική παρουσία τη αρκούδας και η μόνιμη παρουσία του λύκου. Άλλα θηλαστικά είναι τα ζαρκάδια, οι αγριόγατες, οι βίδρες, οι αλεπούδες, τα δεντροκούναβα, οι νυφίτσες, οι αγριόχοιροι, οι λαγοί, οι ασβοί, οι σκίουροι, οι σκαντζόχοιροι, οι δασομυωξοί και πολλά είδη νυχτερίδων και μικρών τρωκτικών.