Ζήρεια (Κυλλήνη)

Photo Gallery

 

Η Ζήρεια με τα μεγάλα οροπέδια και την ποικιλομορφία των τοπίων, πρωταγωνιστεί στα βορειοανατολικά της Πελοποννήσου, καθώς υψώνεται επιβλητικά λίγο μετά τις ακτές του Κορινθιακού κόλπου. Η Ζήρεια κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Κυλλήνη, ένα όνομα που επίσης έχει διατηρήσει μέχρι τις μέρες μας. Η ονομασία Ζήρεια προέρχεται από την σλαβική λέξη zir που σημαίνει βελανίδι, ενώ το όνομα Κυλλήνη πηγάζει από τους πολλούς «κυλλούς» χώρους που χαρακτηρίζουν το βουνό. Πρόκειται για το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου μετά τον Ταΰγετο, κάτι που δεν γίνεται αντιληπτό λόγω των ήρεμων κορυφών της, σε σχέση με το άγριο τοπίο του γειτονικού Χελμού. Απλώνεται στην δυτική άκρη του νομού Κορινθίας. Στα βόρεια τα όρη της Εβροστίνας και το Μαύρο όρος την χωρίζουν με τον Κορινθιακό κόλπο, στα ανατολικά σβήνει απότομα στις κοιλάδες της Στυμφαλίας, στα νότια ενώνεται με τα όρη Ολίγυρτο και Σαϊτά και στα δυτικά χωρίζεται από την Κοιλάδα του Φενεού από τα γειτονικά Αροάνια όρη (Χελμό). Η Ζήρεια χωρίζεται με έναν διακριτό τρόπο στην Μεγάλη Ζήρια στα δυτικά και στην Μικρή Ζήρια στα ανατολικά. Ανάμεσα τους βρίσκεται η περίφημη κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας, μια δασωμένη χαράδρα που κατεβαίνει κάθετα στον ορεινό όγκο δημιουργώντας ένα σχήμα πετάλου. Οι ψηλότερες κορυφές στην Μεγάλη Ζήρεια είναι η Ψηλή Κορυφή ή Σημείο (2.374 μ.), ο Προφήτης Ηλίας (2.257 μ.), ο Κοκκινόβραχος (2.168 μ.), η Παράγκα (2.032 μ.), ο Αργαλειός (1.889 μ.) και πολλές ακόμα ανωνυμες κορυφές. Η Μικρή Ζήρεια έχει για ψηλότερες κορυφές τον Ντουσιά (2.086 μ.), το Χιόνι (2.082 μ.), την Τσούμα (2.021 μ.) και το Τούμπι (1.826 μ.). Τα πετρώματα του βουνού είναι ασβεστολιθικά με δεκάδες σπηλιές, καταβόθρες και δολίνες, ενώ ο φλύσχης εμφανίζεται σε χαμηλότερα υψόμετρα. Χαρακτηριστικά είναι τα πολλά οροπέδια της περιοχής, όπως ο μεγάλος Μακρύλακκος ανάμεσα στα δύο τμήματα του βουνού, η Σκαφιδιά στα νοτιοδυτικά, το Λιβάδι στα βόρεια, το Ξερολίβαδο στα βορειοανατολικά και τα Ισώματα στα ανατολικά. Τα νερά που κατεβαίνουν από τις κορυφές δημιουργούν δύο ρηχές εποχικές λίμνες, την λίμνη Δασίου και την λίμνη Μεγαγιάννη, ενώ από τους ποταμούς και τα ρέματα που γεννιούνται στο βουνό ξεχωρίζουν οι ποταμοί Όλβιος, Δερβένιος και Σύθας και οι χείμαρροι Καστανιάς, Μπουζίου, Μπασίου, Χάβος, Λυκολάγκαδο και Φόνισσας. Στα νότια του Μακρύλακκου βρίσκεται το εντυπωσιακό σπήλαιο του Ερμή, όπου σύμφωνα με την μυθολογία γεννήθηκε ο θεός. Στους πρόποδες του βουνού βρίσκονται η διάσημη λίμνη Στυμφαλία και το τεράστιο οροπέδιο του Φενεού που μετατρέπουν την φυσιολατρική περιήγηση στη Ζήρεια σε μία μοναδική εμπειρία από αμέτρητες διαφορετικές εικόνες της άγριας φύσης.

Αν και η πιέση από ανθρωπογενείς παράγοντες ανά τους αιώνες υπήρξε έντονη, εν τούτοις η Ζήρια διατηρεί ακόμα μεγάλα δάση. Στα χαμηλά υψόμετρα υπάρχουν δάση μικρών βελανιδιών που συμπληρώνονται από πουρνάρια, αγριελιές, κουμαριές, φυλίκια, χαρουπιές και σκίνα. Μετά τα 800 μέτρα ξεκινάνε τα μεγάλα δάση της κεφαλληνιακής ελάτης, ενώ σε κάποια σημεία, ιδιαίτερα στην χαράδρα της Φλαμπουρίτσας, αναπτύσσονται δάση μαύρης πεύκης. Λίγο ψηλότερα ξεκινάνε τα γυμνά από δέντρα οροπέδια και μόνο κάποια μοναχικά βουνοκυπάρισσα διακόπτουν την πρασινάδα των θάμνων. Η γεωγραφική θέση, ο έντονος διαμελισμός και οι ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες έχουν δημιουργήσει, σε όλο το βουνό, τις κατάλληλες συνθήκες για την παρουσία μιας πλούσιας χλωρίδας από πολλά σπάνια είδη. Η χλωρίδα της Ζήριας περιλαμβάνει πάνω από 1.000 είδη φυτών, εκ των οποίων τα 3 είναι τοπικά ενδημικά, 29 ενδημικά της Πελοποννήσου και 90 ενδημικά της Ελλάδας. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι ο ενδημικός του βουνού φλώμος Verbascum cylleneum, ο πανέμορφος ενδημικός Adonis cyllenea, η εντυπωσιακή Biebersteinia orphanidis, η Rhaponticoides amplifolia, το Galium cyllenium, το Hieracium graecum subsp cylleneum, το Taraxacum cylleneum, ο Astragalus thracicus subsp cylleneus, το βαλσαμόχορτο Hypericum boehlingraabei, η Sagina stridii, το Cirsium hypopsilum, η Phelipanche schultzioides, το κολχικό Colchicum pulchellum, ο Astragalus drupaceus, ο Solenanthus stamineus, η Lathraea squamaria, η Veronica contandriopouli και η βαλεριάνα Valeriana olenaea. Άλλα ενδιαφέροντα είδη είναι η Asperula arcadiensis, το τσάι Sideritis clandestina subsp peloponnesiaca, η Beta nana, το Teucrium aroanium, ο Aster alpinus subsp cylleneus, η Stipa lessingiana subsp cyllenaea, τα αγριοτριαντάφυλλα Dianthus androsaceus, Dianthus mercurii, Dianthus integer subsp minutiflorus και Dianthus diffusus, ο Ranunculus subhomophyllus, η Aurinia moreana, το Biarum rhopalospadix, η καμπανούλα Campanula radicosa, ο Convolvulus libanoticus, η φριτιλάρια Fritillaria mutabilis, η Globularia stygia, η Gypsophila nana, ο Rhamnus sibthorpiana, το Sempervivum marmoreum subsp marmoreum, οι κρόκοι Crocus biflorus melantherus και Crocus olivieri subsp olivieri, ο κρίνος Lilium chalcedonicum, η Silene auriculata, η Achillea umbellata, και οι βιόλες Viola graeca, Viola chelmea και Viola mercurii. Στο βουνό συναντάει κανείς και διάφορες ορχιδέες, όπως οι Epipactis halacsyi, Epipactis palustris, Cephalanthera rubra, Cephalanthera damasonium, Dactylorhiza iberica, Dactylorhiza saccifera, Neottia nidus-avis, Platanthera chlorantha και Orchis mascula.

Η ορνιθοπανίδα της Ζήριας περιλαμβάνει περισσότερα από 100 είδη. Τα αρπακτικά αντιπροσωπεύονται  από είδη, όπως ο χρυσαετός, ο φιδαετός, η γερακίνα, ο σφηκιάρης, το ξεφτέρι, το διπλοσάινο, ο πετρίτης και το βραχοκιρκίνεζο. Από τα νυχτόβια αρπακτικά εδώ ζούνε μπούφοι, χουχουριστές, κουκουβάγιες και τυτούδες. Μέσα στα δάση συναντάει κανείς τρία είδη από δρυοκολάπτες, τον πράσινο, τον μεσαίο και τον λευκονώτη. Στα ψηλά ζούνε πετροπέρδικες, χιονάδες, φοινίκουροι, σταχτοπετρόκληδες, πυρροκότσυφες, φανέτα, βουνοτσίχλονα, βλαχοτσίχλονα και σταρήθρες. Άλλα είδη που παρατηρεί κανείς είναι οι φάσσες, τα τρυγόνια, οι κούκκοι, τα γιδοβύζια, οι βουνοσταχτάρες, οι δεντροσταρήθρες, τα βραχοχελίδονα, οι νεροκελάδες, οι δεντροκελάδες, οι τρυποφράχτες, οι θαμνοψάλτες, οι καστανολαίμηδες, οι γαλαζοκότσυφες, οι τσίχλες, οι γερακότσιχλες, οι μαυροσκούφηδες, οι κοκκινοτσιροβάκοι, οι πυρροβασιλίσκοι, οι χρυσοβασιλίσκοι, οι ελατοπαπαδίτσες, οι γαλαζοπαπαδίτσες, οι κλειδωνάδες, οι αιγίθαλοι, οι βραχοτσοπανάκοι, οι αετομάχοι, οι κοκκινοκεφαλάδες, οι κίσσες, οι φλώροι, οι καρδερίνες, οι σταυρομύτες, οι κοκκοθραύστες, τα σιρλοτσίχλονα και οι τσιφτάδες.

Από τα αμφίβια στα υγρά λιβάδια των ψηλότερων σημείων ζούνε λίγοι αλπικοί τρίτωνες, ενώ πιο χαμηλά απαντώνται  σαλαμάνδρες, φρύνοι, πρασινόφρυνοι, δεντροβάτραχοι, βαλκανοβάτραχοι και γραικοβάτραχοι. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει 20 είδη από τα οποία ξεχωρίζουν η μοραϊτόσαυρα, η ελληνική σαύρα και η πελοποννησιακή γουστέρα. Άλλα είδη είναι η μεσογειακή χελώνα, η κρασπεδοχελώνα, ο αβλέφαρος, ο τυφλίτης, η τρανόσαυρα, το σιλιβούτι, η βαλκανόσαυρα του Ιονίου, η τοιχογουστέρα, ο οφιόμορος, ο λαφιάτης, η δεντρογαλιά, ο σαπίτης, το νερόφιδο, η σαΐτα, το αγιόφιδο, ο λαφιάτης του Ασκληπιού, το σπιτόφιδο και η οχιά. Η πανίδα των θηλαστικών είναι μάλλον φτωχή και περιλαμβάνει αλεπούδες, ασβούς, κουνάβια, νυφίτσες, λίγους λαγούς και σκαντζόχοιρους, αλλά και κάποια ενδιαφέροντα τρωκτικά όπως ο σπάνιος νανοκρικέτος (Cricetulus migratorius) και ο δεντρομυωξός. Στα ρέματα ζούνε ακόμα λίγες βίδρες, ενώ υπάρχει μια πρόσφατη παρατήρηση αγριόγατας κάτι που δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί.
 
 

Πως θα πάτε

Η Ζήρια απέχει από την Αθήνα 116 χλμ. Η πιο γρήγορη διαδρομή είναι από την έξοδο στο Ξυλόκαστρο προς τα Τρίκαλα. Αν έχετε διάθεση για περισσότερες εικόνες μπορείτε να μπείτε από Κιάτο και να περάσετε από τη Στυμφαλία ή από το Δερβένι και να βγείτε στην Κοιλάδα του Φενεού.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 37.93045245058754, Longitude:22.431589932128873)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Χελμός (Αροάνια Όρη)

Ο Χελμός είναι ένα από τα ομορφότερα βουνά της Ελλάδας που διακρίνεται για την πλούσια γεωμορφολογία του αλλά και για μια τεράστια χλωριδική ποικιλότητα που προσελκύει δεκάδες επιστήμονες και ερασιτέχνες λάτρεις των φυτών.

Παγγαίο

Το βουνό του Ορφέα και του Βάκχου, το χρυσοφόρο Παγγαίο είναι ένας ορεινός όγκος που χαρακτηρίζεται από μεγάλης αισθητικής αξίας τοπία, πλούσια δάση, γυμνές κορφές και ένα πλήθος από σπάνια είδη της χλωρίδας και της πανίδας.

Άσκιο (Σινιάτσικο)

Ένας όμορφος ορεινός όγκος στο κέντρο της Δυτικής Μακεδονίας που ξεχωρίζει για την σπάνια χλωρίδα των κορυφών αλλά και την μόνιμη παρουσία στα πιο χαμηλά πολλών μεγάλων θηλαστικών.

Κάκαβος και Στρατονικό

Δύο μικροί ορεινοί όγκοι της Χαλκιδικής που φιλοξενούν ένα από τα ομορφότερα δάση της Ελλάδας με μια μοναδική βιοποικιλότητα, την ίδια ώρα που το αειφορικό μέλλον τους μοιάζει να είναι καταδικασμένο.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.