Οξυά (Σαράνταινα)

Photo Gallery

 

Η Οξυά είναι ένα πανέμορφο αλλά και ελάχιστα περπατημένο βουνό της Ελλάδας που υψώνεται πολύχρωμη ανάμεσα στους διάσημους ορεινούς όγκους της Ρούμελης. Είναι εντυπωσιακό ότι η κορυφογραμμή αυτού του μικρού βουνού αποτελεί τα σύνορα μεταξύ τεσσάρων νομών της Στερεάς Ελλάδας (Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Αιτωλοακαρνανίας και Φωκίδας) κάτι μοναδικό στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα μακρόστενο και ομαλό χωματοβούνι που δεν εντυπωσιάζει με τον όγκο του. Η κατεύθυνσή του είναι από τα βόρεια προς τα νότια με μήκος 23 χλμ. και πλάτος 10 χλμ., ενώ η έκταση τού φτάνει τα 110 τ.χλμ. Το όνομα του βουνού δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικό, καθώς εδώ αναπτύσσονται πυκνά δάση από τεράστιες οξιές. Το βουνό αναφέρεται και με το όνομα Σαράνταινα από την ονομασία της ψηλότερης κορυφής του, αλλά και Γραμμένη Οξυά. Ο θρύλος λέει ότι η ονομασία Σαράνταινα προέρχεται από τα σαράντα μέλη μιας γαμήλιας πομπής που περπατώντας στο βουνό συνάντησαν μια σφοδρή χιονοθύελλα και βρήκαν τον θάνατο. Η Οξυά είναι ο συνδετικός κρίκος των μεγάλων βουνών της Ρούμελης. Στα βόρεια χωρίζεται από τον Τυμφρηστό μέσω της κοιλάδας του ποταμού Καρπενισιώτη και στα δυτικά από τα όρη Καλιακούδα και τη Χελιδόνα μέσω του ποταμού Κρικελλοπόταμου. Στα νότια του βουνού κυλάει ο Εύηνος που χωρίζει την Οξυά από τα Κράβαρα της Ορεινής Ναυπακτίας και τα Βαρδούσια, ενώ στα ανατολικά ο ποταμός Ίναχος αποτελεί το σύνορο του βουνού με τα μικρά βουνά και τους λόφους που απλώνονται ανάμεσα στα Βαρδούσια και στην Οίτη. Ψηλότερη κορυφή της Οξυάς είναι η θρυλική Σαράνταινα (1.923 μ.) και ακολουθούν το Τρυπητήρι (1.922 μ.), η Ψηλή Ράχη (1.803 μ.), η Παλιόλακκα (1.792 μ.), το Αλογοβούνι (1.724 μ.), τα Κοκκάλια (1.716 μ.) και το Καράβι (1.712 μ.). Μια παράδοση λέει ότι στα Κοκκάλια, το 279 π.Χ. ο στρατός των Αιτωλών κατατρόπωσε τους εισβολείς Γαλάτες με αποτέλεσμα ακόμα και στις μέρες μας να ξεθάβονται κόκκαλα στην περιοχή. Το πέτρωμα του βουνού είναι σχεδόν αποκλειστικά ο ψαμμιτικός φλύσχης με κύρια χαρακτηριστικά τις ήπιες πλαγιές, το σαθρό έδαφος και τα λίγα ρέματα με σημαντικότερα το Καλαριτόρεμα, το Καψαλόρεμα, το Μουτσαριώτικο και το Παλιοχώρι. Η Οξυά είναι ένα διαφορετικό βουνό από τους μεγάλους γείτονες της και διακρίνεται για την μεγάλη φυσική και αισθητική αξία των δασών της. Δεν είναι τυχαίοι οι στίχοι του ρουμελιώτικου δημοτικού τραγουδιού: «Βελούχι μου παράμορφο κι Οξυά ζωγραφισμένη». Δυστυχώς η κορυφογραμμή της Οξυάς, λόγω της σχετικά εύκολης προσβασιμότητας, αποτελεί διαχρονικό στόχο για την κατασκευή φαραωνικών αιολικών πάρκων που ως γνωστό λατρεύουν να καταστρέφουν τις πλέον ομορφότερες και σημαντικότερες για την άγρια φύση περιοχές της χώρας μας.

Είναι πολύ σημαντικό ότι τα δάση της οξιάς του βουνού αποτελούν τη νοτιότερη εξάπλωση του είδους στην Ευρώπη μετά τα δάση οξιάς της Σικελίας. Και όχι μόνο. Στην Οξυά απαντώνται μερικές από τις μεγαλύτερες οξιές της χώρας μας με ύψος που ξεπερνά τα 40 μέτρα. Είναι δε εντυπωσιακό ότι τόσο στο Βελούχι όσο και στα Βαρδούσια η οξιά απουσιάζει. Η παρουσία των πλούσιων αυτών δασών στην περιοχή σχετίζεται με το κλίμα του βουνού που χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και παγωμένους ανέμους. Στα χαμηλά του βουνού αναπτύσσονται πουρνάρια, αριές, χνουδοβελανιδιές, αγριοκουμαριές, φιλίκια, κουτσουπιές, πλατάνια, κ.ά. Από τα 900 μέτρα ξεκινάει ένα μεγάλο ελατόδασος με μπαλώματα από καστανιές, φτάνοντας στα 1.200 μέτρα όπου τα έλατα αναμειγνύονται με τις πρώτες οξιές. Τα δάση της οξιάς φτάνουν μέχρι τα 1.700 μέτρα, και από αυτό το υψόμετρο μέχρι τις κορυφές απλώνονται μεγάλα υποαλπικά λιβάδια με χορτολιβαδική βλάστηση. Εδώ φυτρώνουν πολλά ενδιαφέροντα είδη που δεν εμφανίζονται στα γύρω βουνά και αυτό γιατί η Οξυά είναι ένα χωματοβούνι αντίθετα με τον Τυμφρηστό και τα Βαρδούσια που αποτελούνται από ασβεστόλιθους. Σημαντικά είδη φυτών που απαντώνται στην περιοχή είναι η κενταύρια Centaurea princeps, το θυμάρι Thymus hartvigii subsp macrocalyx, το Medicago polyceratia, η ορχιδέα Epipogium aphyllum, το αγριογαρύφαλλο Dianthus tymphresteus, η Halacsyella parnassica, η Parnassia palustris, ο κρίνος Lilium chalcedonicum, η Pinguicula crystallina subsp hirtiflora, η κενταύρια Centaurea nervosa subsp promota, ο Rhynchocorys elephas, ο γάλανθος Galanthus reginae-olgae subsp vernalis, η Alkanna calliensis και η Caltha palustris. Άλλα ενδιαφέροντα είδη είναι το Galium odoratum, η Cardamine bulbifera, το Epilobium montanum, το Asyneuma pichleri, η Lysimachia serpyllifolia, η ανεμώνη Anemone apennina subsp. blanda, η Anthyllis vulneraria subsp pindicola, ο κρόκος Crocus veluchensis, το Tanacetum parthenium, η Arabis alpina, οι σιληνές Silene latifolia και Silene roemeri subsp macrocarpa, η Digitalis ferruginea subsp ferruginea, η Inula oculus-christi, το Thalictrum aquilegiifolium, το Heracleum sphondylium subsp pyrenaicum, τα γεράνια Geranium sylvaticum και Geranium macrostylum, η Armeria canescens, το Symphytum bulbosum, ο Petasites hybridus, η Clematis vitalba, οι βιόλες Viola aetolica, VIola odorata και Viola reichenbachiana και οι ορχιδέες Cephalanthera damasonium, Cephalanthera rubra, Epipactis helleborine, Epipactis greuteri, Limodorum abortivum, Neottia nidus-avis, Neottia ovata, Gymnadenia conopsea, Dactylorhiza saccifera, Orchis mascula και Himantoglossum jankae.

Η ορνιθοπανίδα του βουνού είναι ενδιαφέρουσα καθώς το πυκνό δάσος και τα υποαλπικά λιβάδια προσελκύουν πολλά και σπάνια πουλιά. Η ραχοκοκκαλιά και τα διάσελα της Οξυάς είναι σημαντικά περάσματα για πολλά μεταναστευτικά είδη. Από τα αρπακτικά ξεχωρίζουν οι φιδαετοί, οι γερακίνες, οι σφηκιάρηδες, τα ξεφτέρια, τα σαΐνια, τα διπλοσάινα, τα βραχοκιρκίνεζα και τα δεντρογέρακα, ενώ περιστασιακή είναι η παρουσία των χρυσαετών που έρχονται να κυνηγήσουν από τα γύρω ψηλά βουνά. Στα λιβάδια εμφανίζονται ορτύκια και στα δάση μπεκάτσες, φάσσες, φασσοπερίστερα και τρυγόνια. Άλλα είδη του βουνού είναι ο κούκκος, ο χουχουριστής, η κουκουβάγια, το γιδοβύζι, ο τσαλαπετεινός, ο πράσινος δρυοκολάπτης, ο πευκοδρυοκολάπτης, ο λευκονώτης δρυοκολάπτης, η σταρήθρα, η δεντροσταρήθρα, η χιονάδα, η σταχτοσουσουράδα, ο νεροκότσυφας, ο θαμνοψάλτης, ο κοκκινολαίμης, ο φοινίκουρος, ο σταχτοπετρόκλης, η τσίχλα, η γερακότσιχλα, ο θαμνοτσιροβάκος, ο χρυσοβασιλίσκος, ο δρυομυγοχάφτης, η γαλαζοπαπαδίτσα, η λοφιοπαπαδίτσα, η καστανοπαπαδίτσα, ο αιγίθαλος, ο δεντροτσοπανάκος, ο αετομάχος, η κίσσα, ο χειμωνόσπινος, το φανέτο, ο φλώρος, το λούγαρο, ο κοκκοθραύστης, το βλαχοτσίχλονο, το χρυσοστίχλονο και το βουνοτσίχλονο. Δυστυχώς τα διάσελα είναι σχεδόν πάντα γεμάτα από πολύ περισσότερους κυνηγούς απ’ ό,τι η φέρουσα ικανότητα του βουνού μπορεί να σηκώσει.

Πλούσια είναι η πανίδα των αμφιβίων καθώς εδώ ζουν αλπικοί τρίτωνες, σαλαμάνδρες, φρύνοι, πρασινόφρυνοι, κιτρινομπομπίνες, βαλκανοβάτραχοι, σβελτοβάτραχοι και γραικοβάτραχοι. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει μεσογειακές χελώνες, κρασπεδοχελώνες, κονάκια, σαύρες της Ρούμελης, τρανόσαυρες, τοιχόσαυρες, σαύρες του Ταύρου, στεφανοφόρους, λαφιάτες του Ασκληπιού, σπιτόφιδα και οχιές. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η παρουσία στη περιοχή μεγάλων θηλαστικών. Η Οξυά θεωρείται το νοτιότερο σημείο κατανομής της αρκούδας, ενώ αποτελεί σημαντικό πέρασμα και καταφύγιο για τους λύκους. Τα δάση της Οξυάς φιλοξενούν πολλά ζαρκάδια και η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται με είδη, όπως η αγριόγατα, ο αγριόχοιρος, η αλεπού, ο ασβός, το δεντροκούναβο, η νυφίτσα, ο σκίουρος, ο σκαντζόχοιρος, ο δασομυωξός και ο λαγός.

 

Πως θα πάτε

Η Οξυά απέχει από την Αθήνα 270 χλμ. και η διαδρομή είναι μέσω Λαμίας-Σπερχειάδας-Γαρδικίου Ομιλαίων, απ’ όπου συνεχίζει βατός δρόμος που περνάει από το δάσος και καταλήγει στην Γραμμένη Οξυά. Μην δοκιμάσετε να έρθετε εδώ σε μέρα κυνηγιού γιατί στα δασοόρια γίνεται πραγματικός πόλεμος, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που κυνηγοί και περιπατητές έχουν έρθει στα χέρια.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 38.81824102326858, Longitude:21.932913632080044)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Ταΰγετος

Η επιβλητική οροσειρά του Ταΰγετου που δεσπόζει στην νότια Πελοπόννησο διακρίνεται από πολλές κορυφογραμμές, δασωμένες πλαγιές, λόγγους, φαράγγια και ένα πλήθος οικοτόπων που είναι γεμάτοι από ιδιαίτερα σπάνια φυτά.

Σμόλικας

Ο γίγαντας Σμόλικας, ένα από τα πιο αγαπημένα βουνά των περιπατητών, διακρίνεται για τα πυκνά του δάση, τις πολλές πηγές και τα εντυπωσιακά αλπικά τοπία με τις κορυφές, τα λιβάδια και τις όμορφες δρακόλιμνες.

Κούλα - Χαϊντού

Ένα δαιδαλώδες σύμπλεγμα από δασωμένες κορφές, πυκνές ρεματιές, λόγγους και ξέφωτα που απλώνεται στα βόρεια σύνορα της χώρας και διακρίνεται για τον τεράστιο πλούτο της βιοποικιλότητας που φιλοξενεί.

Λάκμος (Περιστέρι)

Ο Λάκμος, ή αλλιώς το Περιστέρι, αποτελεί μια μακρόστενη, επιβλητική οροσειρά, με όμορφα αλπικά οροπέδια που υψώνεται σαν ένα γιγάντιο τοίχος ανάμεσα στα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ηπείρου και της Θεσσαλίας.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.