Ο παλαιότερος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από το πιο εμβληματικό βουνό της χώρας και ένα από τα πιο φημισμένα στον κόσμο, την κατοικία των θεών της ελληνικής μυθολογίας. Ο ολόλαμπρος Όλυμπος μπήκε σε καθεστώς προστασίας το μακρινό 1938 ύστερα από ενέργειες του τότε Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, σε μια εποχή που λίγες χώρες έθεταν υπό προστασία τις πιο παρθένες περιοχές τους. Το βουνό βρίσκεται ανάμεσα στην Μακεδονία και τη Θεσσάλια, στους νομούς Πιερίας και Λάρισας, αποκομμένο από τους μεγάλες οροσειρές της χώρας μας. Πρόκειται για το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας και δεύτερο ψηλότερο των Βαλκανίων και είναι εντυπωσιακό ότι οι κορυφές του υψώνονται μόλις 18 χλμ. από τη θάλασσα. Ο Όλυμπος είναι ένας σχεδόν κυκλικός ορεινός όγκος που απλώνεται σε 50 χλμ. μήκος και 30 χλμ. πλάτος. Στα βόρεια συνδέεται μέσω λόφων με τα Πιέρια όρη, στα ανατολικά κοιτάει τη θάλασσα του Θερμαϊκού, στα νότια ενώνεται με τον Κάτω Όλυμπο και στα δυτικά σβήνει στους λόφους και τις ημιορεινές πεδιάδες της Ελασσόνας. Το Εθνικό Πάρκο Ολύμπου απλώνεται σε μια έκταση 44.500 στρέμματων γύρω από τις κορυφές του, έκταση που περιλαμβάνει μόλις το 1/5 του βουνού. Οι ψηλότερες κορυφές του βουνού είναι ο Μύτικας (2.918 μ.), το Στεφάνι (2.909 μ.), το Σκολιό (2.911 μ.), η Σκάλα (2.866 μ.), ο Άγιος Αντώνιος (2.815 μ.), ο Προφήτης Ηλίας (2.786 μ.), το Χριστάκι (2.704 μ.), ο Πάγος (2.701 μ.) και ο Κακαβράκος (2.618 μ.). Ο Όλυμπος από την αρχαιότητα μέχρι και τις μέρες μας προκαλούσε το δέος και τον θαυμασμό στους ανθρώπους. Ως κατοικία των θεών (θεών έδος κατά τον Όμηρο) περιβαλλόταν ανά τους αιώνες με την μυστηριακή ομίχλη του μύθου που αποτυπώθηκε με αμέτρητους τρόπους στον παγκόσμια πολιτισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ψηλότερη κορυφή του βουνού κατακτήθηκε επίσημα μόλις το 1913, σαν να υπήρχε κάποιος διαχρονικός συλλογικός φόβος για το τί θα συναντούσε κάποιος στις κορυφές του. Η αλήθεια είναι ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν ιδρύσει βωμό στην κορυφή του Προφήτη Ηλία, όπου προσέφεραν θυσίες στους θεούς, ενώ πολύ αργότερα, κατά την Τουρκοκρατία μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, ο Όλυμπος υπήρξε ορμητήριο και καταφύγιο κλεφτών. Πρόκειται για ένα δυσδιάβατο βουνό, γεμάτο χαράδρες, απότομους γκρεμούς, μεγάλες σάρες, μικρά οροπέδια, πυκνά δάση και επικίνδυνα διάσελα. Ο Όλυμπος διακρίνεται για τα πολλά διάσημα τοπωνύμια με τις υπέροχες ονομασίες, όπως το οροπέδιο των Μουσών, ο θρόνος του Δία, η χαράδρα του Ενιπέα, ο γκρεμός Μεγάλα Καζάνια, το δάσος του Μαυρόλογγου, η κοιλάδα Ξερολάκι, το ρέμα του Παπά, η Πετρόστρουγκα, το φαράγγι της Σταλαματιάς, κ.ά. Τα δάση και οι κορυφές του βουνού μαγνητίζουν εκατοντάδες περιπατητές, ορειβάτες και ερευνητές κάθε χρόνο και έτσι στο βουνό υπάρχουν πολλά ορεινά καταφύγια που προσφέρουν φιλοξενία. Το βουνό φιλοξενεί έναν από τους μεγαλύτερους θησαυρούς σπάνιας χλωρίδας στην Ευρώπη κάτι που οδήγησε και την UNESCO να το ανακυρήξει το 1981 ως Βιοσφαιρικό Απόθεμα (Biosphere Rezerve). Και πράγματι, ο λάτρης της άγριας φύσης που θα περπατήσει λίγο στον Όλυμπο σύντομα θα αντιληφθεί ότι πρόκειται για έναν ιερό για τη φύση τόπο με ανεξάντλητες εικόνες, συναντήσεις και ανακαλύψεις.

Ο Όλυμπος είναι το κορυφαίο βουνό στην Ελλάδα από χλωριδική άποψη με μια απαράμιλλη ποικιλία και σπανιότητα ειδών. Τα είδη των φυτών του βουνού ξεπερνούν τα 1.700, από τα οποία περίπου τα 30 είναι τοπικά ενδημικά και τα 85 είναι ενδημικά της χώρας. Από τα χαμηλά μέχρι και τα 700 μέτρα επικρατεί η μακία βλάστηση με εκπροσώπους τα πουρνάρια, τις αριές, τις αγριοκουμαριές, τα σχίνα, τα ρείκια, τις κουτσουπιές, τις οστριές, τα φυλίκια, τις αριές, τις λαδανιές, κ.ά. Πιό ψηλά και μέχρι τα 1.700 μέτρα απλώνονται τα πυκνά δάση του βουνού που αποτελούνται από μαύρες πεύκες, οξιές, μακεδονικά έλατα, φουντουκιές, σφενδάμια, φτελιές, ρόμπολα, κ.ά. Πάνω από το δασοόριο ξεκινάει η αλπική βλάστηση στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα περισσότερα ενδημικά είδη του Ολύμπου. Ενδημικά είδη του βουνού είναι η Jankaea heldreichii, η Aquilegia ottonis subsp amaliae, η Achillea ambrosiaca, η καμπανούλα Campanula oreadum, το Alyssum handelii, η Asperula muscosa, οι κενταύριες Centaurea incompleta και Centaurea litochorea, το Cerastium theophrasti, η Brassica nivalis, οι βιόλες Viola striis-notata και Viola pseudograeca, η Potentilla deorum, η Festuca olympica, η Aubrieta thessala, το Erysimum olympicum, η Genista sakellariadis, το Ligusticum olympicum, το Melampyrum ciliatum, η σιληνή Silene oligantha, το Hieracium gracilifurcum και οι ορχιδέες Epipactis olympica και Epipactis degenii. Άλλα ενδιαφέροντα είδη που θα συναντήσει κανείς στις βόλτες του είναι η Linaria alpina, η Veronica thessalica, το αγριόσκορδο Allium heldreichii, η Cephalaria tenuiloba, το Sedum stefco, η Lathraea squamaria, το τσάι Sideritis scardica, η σιληνή Silene parnassica subsp dionysii, η Arabis bryoides, η Corydalis blanda subsp olympica, το Anthericum liliago, η Scutellaria rupestris subsp olympica, το Moneses uniflora, η βιόλα Viola delphinantha, η Daphne blagayana, η Convallaria majalis, το Omphalodes luciliae subsp scopulorum, η Kernera saxatilis subsp saxatilis, η ίριδα Iris reichenbachii, η Alkanna pindicola, ο κόκκινος κρίνος Lilium chalcedonicum, η Pulsatilla halleri subsp rhodopaea, η φριτιλάρια Fritillaria messanensis subsp messanensis, η Parnassia palustris, η Carlina acaulis subsp caulescens, οι καμπανούλες Campanula persicifolia και Campanula rumeliana, η Tulipa australis, τα αγριογαρύφαλλα Dianthus gracilis subsp gracilis και Dianthus integer subsp minutiflorus, το γεράνι Geranium macrorrhizum, η Orthilia secunda, η Pinguicula crystallina subsp hirtiflora και η Achillea chrysocoma. Στον Όλυμπο συναντάει κανείς και πολλές ορχιδέες, όπως οι Cephalanthera rubra, Cephalanthera damasonium, Epipactis helleborine, Epipactis atrorubens, Epipactis subclausa, Corallorhiza trifida, Epipogium aphyllum, Neottia nidus-avis, Neottia ovata, Platanthera chlorantha, Gymnadenia conopsea, Dactylorhiza saccifera, Dactylorhiza kalopissii subsp macedonica, Dactylorhiza baumanniana, Neotinea ustulata, Orchis spitzelii, Orchis simia και Ophrys grammica.

Το βουνό είναι ένας παράδεισος και για την ορνιθοπανίδα των δασών και των ψηλών κορφών, καθώς το κυνήγι απαγορεύεται και η ανθρώπινη όχληση είναι αμελητέα. Στον Όλυμπο ζούνε πάνω από 130 είδη πουλιών με κορυφαίες τις παρουσίες του σπάνιου πύρρουλα, του μαύρου δρυοκολάπτη, του σταυρομύτη, της λοφιοπαπαδίτσας και του αιγωλιού. Δυστυχώς οι γυπαετοί, οι μαυρόγυπες και τα όρνια που πετούσαν εδώ μέχρι πριν λίγες δεκαετίες έχουν εκλείψει. Από τα αρπακτικά εδώ κυνηγούν ο χρυσαετός, ο φιδαετός, ο σφηκιάρης, η γερακίνα, ο πετρίτης, το ξεφτέρι, το σαΐνι, το διπλοσάινο, το δεντρογέρακο, το βραχοκιρκίνεζο, ο μπούφος, ο χουχουριστής και η κουκουβάγια. Άλλα είδη των δασών και των κορυφών του βουνού είναι ο πράσινος δρυοκολάπτης, ο τριδάχτυλος δρυοκολάπτης, ο πευκοδρυοκολάπτης, η πετροπέρδικα, η φάσσα, η δεντροσταρήθρα, ο νεροκότσυφας, ο δεντροτσοπανάκος, ο αιγίθαλος, ο δεντροβάτης, ο τοιχοδρόμος, η καστανοπαπαδίτσα, η ελατοπαπαδίτσα, ο κλειδωνάς, ο πυρροβασιλίσκος, η κίσσα, η κιτρινοκαλιακούδα, ο κόρακας, το φανέτο, ο κοκκοθραύστης, ο χιονόστρουθος, η χιονάδα, το βλαχοτσίχλονο και το βουνοτσίχλονο.

Από τα αμφίβια, εδώ συναντάει κανείς σαλαμάνδρες, φρύνους, κιτρινομπομπίνες, σβελτοβάτραχους και γραικοβάτραχους, ενώ η ερπετοπανίδα αποτελείται από 18 είδη, μεταξύ των οποίων είναι η μεσογειακή χελώνα, το κονάκι, η πρασινόσαυρα, η τρανόσαυρα, η τοιχογουστέρα, το θεσσαλικό σιλιβούτι, ο στεφανοφόρος, ο έφιος, ο λαφιάτης, ο σαπίτης, το νερόφιδο, η σαΐτα, το σπιτόφιδο και η οχιά. Στα θηλαστικά πρωταγωνιστούν τα αγριόγιδα, τα οποία μάλιστα λόγω και της απουσίας κυνηγών έχουν συνηθίσει με τα χρόνια τους ορειβάτες και δεν απομακρύνονται αστραπιαία όπως συμβαίνει σε άλλες βουνοκορφές της χώρας μας. Στα δάση του βουνού έχουν επιστρέψει μετά από πολλά χρόνια τόσο η αρκούδα όσο και ο λύκος. Άλλα θηλαστικά είναι το ζαρκάδι, ο αγριόχοιρος, η βίδρα, ο αγριόγατος, η αλεπού, ο ασβός, το δασοκούναβο, η νυφίτσα, ο σκίουρος, ο λαγός, ο δασομυωξός, ο σκαντζόχοιρος και διάφορα είδη τρωκτικών και νυχτερίδων.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης: http://www.olympusfd.gr/