Εθνικό Πάρκο Σαμαριάς και Λευκών Ορέων

Photo Gallery

 

Το πιο διάσημο φαράγγι της Ελλάδας, ο ξακουστός Φάραγγας, η Σαμαριά της παγκόσμιας φήμης και του μοναδικού φυσικού τοπίου, φιλοξενεί στις άγριες πλαγιές της ένα μεγάλο αριθμό από περήφανα ζώα και σπάνια φυτά. Η Σαμαριά αποτελεί τον μοναδικό Δρυμό της χώρας που ιδρύθηκε, ήδη από το 1962, για την αποκλειστική προστασία ενός ζώου, του διάσημου κρητικού αίγαγρου. Παλαιότερα περιλάμβανε μόνο μια περιοχή γύρω από το φαράγγι, αλλά πλέον η προστατευμένη περιοχή αγκαλιάζει και το μεγαλύτερο μέρος των Λευκών Ορέων. Το Εθνικό Πάρκο Δρυμών Σαμαριάς και Λευκών Ορέων, όπως πλέον ονομάζεται, απλώνεται σε μια μεγάλη περιοχή του νομού Χανίων καλύπτοντας περίπου το 1/5 της έκτασης του νομού. Ο πυρήνας του Πάρκου έχει έκταση 51.000 στρέμματα και περιλαμβάνει το φαράγγι, μήκους περίπου 18 χλμ., μαζί με τις γύρω κορφές στα νότια των Λευκών Ορέων. Στα δυτικά βρίσκονται οι κορυφές Γκίγκιλος (2.085 μ.) και Βολακιάς (2.116 μ.), στα νότια καταλήγει στη παραλία της Αγίας Ρουμέλης στο Λιβυκό πέλαγος, στα ανατολικά υψώνονται οι κορυφές Λίμνη (1.905 μ.) και Αυλημόνακας (1.843 μ.) και στα βόρεια ένα μικρό διάσελο που καταλήγει στο οροπέδιο Ομαλού ενώνει τις κορυφές Μελινταού (2.133 μ.), Πετραδέ (2.028 μ.) και Κουμή (2.085 μ.). Το φαράγγι της Σαμαριάς που τέμνει κάθετα τα Λευκά Όρη θεωρείται το εντυπωσιακότερο στην Ευρώπη και κάθε χρόνο δέχεται χιλιάδες επισκέπτες. Το μήκος της διαδρομής μέσα στο φαράγγι, που κινείται από τα βόρεια (Ξυλόσκαλο) προς τα νότια (παραλία Αγίας Ρουμέλης), φτάνει τα 12.800 μέτρα. Το πιο διάσημο σημείο του φαραγγιού, οι εντυπωσιακές Πόρτες, είναι ένα πέρασμα πλάτους τριών μέτρων ανάμεσα σε δύο κάθετους γκρεμούς που φτάνουν τα 600 μέτρα ύψος. Το όνομα Σαμαριά προέρχεται από το βυζαντινό εκκλησάκι της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας που βρίσκεται κοντά στο εγκαταλειμμένο χωριό της Σαμαριάς, καθώς η ντοπιολαλιά το μετέτρεψε σε Σιά Μαρία και στο τέλος Σαμαριά. Στο φαράγγι καταλήγουν και πολλές μικρότερες χαράδρες με σημαντικότερες το Στρεφομάδι, τα Ποτιστήρια, τα Γέρματα, τον Βολιακά και τον Πρινιά. Τα νερά των Λευκών Ορέων έχουν δημιουργήσει στα χαμηλά υψόμετρα και αρκετές πηγές, όπως το Ληνοσέλι, το Φιδόνερο, το Νερούτσικο, της Συκιάς ρίζα, του Φούρνου, του Τσιμπιδιού και της Ντάπιας. Ακόμα ένα χαρακτηριστικό είναι τα πολλά σπήλαια, σπηλιάρια όπως λέγονται εδώ, με πιο γνωστά τον Δαιμονοσπηλιό, το βάραθρο του Τζανή, του Αζερομούρη, του Αγίου Αντωνίου, του Βολιακά, του Δασκαλογιάννη, του Πήγαδου, του Κανινιού και της Φοινικιάς. Ο Φάραγγας, όπως τον ονομάζουν οι ντόπιοι, χαρακτηρίζεται από έντονες κλίσεις, κάθετους ψηλούς γκρεμούς, υποφάραγγα, απότομες σάρες και ένα πλούσιο δάσος κωνοφόρων. Μαζί με τα απόκοσμα γυμνά τοπία των Λευκών Ορέων, το οροπέδιο του Ομαλού, τα πολυάριθμα σπήλαια, τις πηγές και τους χειμάρρους συνθέτουν ένα μοναδικό, επιβλητικό βιότοπο που μέσα του φιλοξενεί έναν τεράστιο πλούτο από ενδημικά φυτά και ζώα της Κρήτης.
 
Η βλάστηση του Πάρκου είναι τόσο ξεχωριστή και σπάνια και προσελκύει κάθε χρόνο εκατοντάδες μελετητές και εξερευνητές. Από τα 500 εώς τα 1.400 μέτρα επικρατούν τα κυπαρίσσια τα οποία στα χαμηλά αναμειγνύονται με δάση τραχείας πεύκης. Παλαιότερα όλη η περιοχή χαρακτηριζόταν από πυκνά δάση κωνοφόρων που με τα χρόνια ξηλεύτηκαν σε μεγάλο βαθμό. Η απαγόρευση της υλοτομίας που συνέπεσε με την ίδρυση του Δρυμού έσωσε τα τελευταία δάση της περιοχής. Άλλα δέντρα που συναντά κανείς είναι τα πουρνάρια, τα θαμνοκυπάρισσα, οι αγριελιές, οι χαρουπιές, τα φυλίκια, τα ρείκια, τα σχίνα, οι μυρτιές και τα σφενδάμια. Στις ρεματιές υπάρχουν πλατάνια, λυγαριές και πικροδάφνες, ενώ από τη θάλασσα μέχρι τα 1.100 μέτρα συναντάμε την χαρακτηριστική φρυγανική βλάστηση της Κρήτης με τα θυμάρια, τις λαδανιές και τις αστοιβίδες. Από τα 1.400 μέτρα και ψηλότερα ξεκινάνε τα υπέροχα υποαλπικά και αλπικά τοπία των Λευκών Ορέων που φιλοξενούν διάσπαρτα αγριόκερδα και δεκάδες σπάνια ενδημικά φυτά. Σημαντική στην περιοχή είναι και η παρουσία της αμπελιτσιάς (Zelkova abelicea), ενός από τα σπανιότερα δέντρα στο κόσμο, που μοιάζει με φτελιά. Στο Πάρκο φυτρώνουν περισσότερα από 900 είδη φυτών, από τα οποία τα 25 απαντώνται αποκλειστικά στην περιοχή, ενώ 110 είναι ενδημικά της Κρήτης. Όποιος τυχερός έρθει για εξερεύνηση εδώ θα συναντήσει διαμάντια της χλωρίδας που δεν συναντώνται πουθενά αλλού στον πλανήτη, όπως η κληματσίδα Clematis elisabethae-carolae, τα άλυσσα Alyssum sphacioticum και Alyssum fragillimum, η μαργαρίτα Anthemis samariensis, το Bupleurum kakiskalae, η Gagea omalensis, οι καμπανούλες Campanula cretica και Campanula saxatilis subsp saxatilis, το λυχνάρι Arum purpureospathum, η φτέρη Asplenium creticum, ο Bolanthus creutzburgii, η κενταύρια Centaurea lancifolia, ο Cyanus baldaccii, το Cynoglossum sphacioticum, η Draba nuda, οι γαλατσίδες Euphorbia rechingeri και Euphorbia sultan-hassei, το Helichrysum heldreichii, το Hypericum aciferum, ο Myosotis solange, η Nepeta sphaciotica, η Noccaea zaffranii, η Anchusa cespitosa, το αγριογαρύφαλλο Dianthus sphacioticus, το αμάραντο Limonium sougiae, η Onobrychis sphaciotica, ο Centranthus sieberi, η Lomelosia sphaciotica, η νεραγκούλα Ranunculus radinotrichus και το Teucrium cuneifolium. Άλλα εξαιρετικά σπάνια είδη της περιοχής είναι η παιώνια Paeonia clusii subsp clusii, ο κρητικός έβενος Ebenus cretica, η Petromarula pinnata, το Alyssum lassiticum, η Asperula idaea, η Bellevalia brevipedicellata, η μαλοτήρα Sideritis syriaca, η καμπανούλα Campanula aizoides, η Cephalaria squamiflora, η Securigera globosa, το Chaerophyllum creticum, η Crepis auriculifolia, η Ricotia cretica, η Crepis sibthorpiana, η Cuscuta atrans, η Datisca cannabina, το Hypericum kelleri, η Noccaea cretica, το Paracaryum lithospermifolium subsp cariense, η Calamintha cretica, η Sesleria doerfleri, η Sibthorpia europaea, το Vincetoxicum creticum, ο δίκταμος Origanum dictamnus και οι ορχιδέες της Κρήτης Cephalanthera cucullata, Epipactis cretica και Himantoglossum samariense.

Η ορνιθοπανίδα της ευρύτερης περιοχής είναι εξίσου θαυμαστή και περιλαμβάνει πάνω από 100 είδη πουλιών. Από αυτά ξεχωρίζει ο πανέμορφος, μελαλόπρεπος γυπαετός ή αλλιώς κοκκαλάς όπως τον λένε οι ντόπιοι, ο οποίος ζούσε παλαιότερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας αλλά πλέον τα λίγα ζευγάρια που επιβιώνουν στη χώρα μας πετάνε στην ευρύτερη περιοχή της Σαμαριάς. Σημαντικές είναι και οι αποικίες των όρνεων, ενώ από τα αρπακικά, εδώ ζούνε χρυσαετοί, σπιζαετοί, γερακίνες, πετρίτες, χρυσογέρακα, δεντρογέρακα, μαυροπετρίτες και βραχοκιρκίνεζα. Άλλα πουλιά της Σαμαριάς είναι η νησιώτικη πέρδικα, το ορτύκι, το αγριοπερίστερο, η φάσσα, το τρυγόνι, ο γκιώνης, η κουκουβάγια, το γιδοβύζι, η βουνοσταχτάρα, η δεντροσταρήθρα, το βραχοχελίδονο, η ωχροκελάδα, ο τρυποφράχτης, ο χιονοψάλτης, ο καρβουνιάρης, ο σταχτοπετρόκλης, η ασπροκωλίνα, ο γαλαζοκότσυφας, η τσίχλα, ο αιγαιοτσιροβάκος, ο θαμνοτσιροβάκος, η ελατοπαπαδίτσα, η κίσσα, η κοκκινοκαλιακούδα, η κιτρινοκαλιακούδα, ο κόρακας, η καρδερίνα, το φανέτο, το σιρλοτσίχλονο και ο τσιφτάς.

Από τα αμφίβια στην περιοχή ζει ο ενδημικός κρητικός βάτραχος, ο πρασινόφρυνος και ο δεντροβάτραχος, ενώ η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει είδη, όπως κυρτοδάκτυλους, σαμιαμίδια, ταρέντολες, λιακόνια, τρανόσαυρες, ενδημικές κρητικές σαύρες, δεντρογαλιές, σπιτόφιδα, και αγιόφιδα. Από τα θηλαστικά ξεχωρίζει η εμβληματική παρουσία του κρητικού αίγαγρου (Capra aegagrus subsp cretica), του περήφανου αγριμιού. Τα όμορφα αυτά ζώα, που δυστυχώς έχουν κυνηγηθεί πολύ στο παρελθόν, ζούνε σε περιοχές με μεγάλη κλίση και σε φρυγανότοπους κοντά στα δάση των κωνοφόρων. Στη Σαμαριά ζούνε και πολλά ενδημικά υποείδη θηλαστικών με κορυφαίο τον φουρόγατο, ή αλλιώς κρητικό αγριόγατο (Felis sylvestris subsp cretensis). Στην Κρήτη ζει και το μοναδικό ενδημικό θηλαστικό της Ελλάδας, η κρητική μυγαλή (Crocidura zimmermanni). Άλλα είδη είναι ο σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor subsp nesiotes), η νυφίτσα (Mustela nivalis subsp galinthias), το κουνάβι (Martes foina subsp bunites), ο άρκαλος ή ασβός της Κρήτης (Meles meles subsp arcalus), ο δασομυωξός (Glis glis subsp argenteus), ο ακανθοποντικός (Acomys minοus), ο λαγός, αλλά και 15 είδη νυχτερίδων με σημαντικότερα την νανονυχτερίδα του Χάνακ (Pipistrellus hanaki) και την ορεινή ωτονυχτερίδα (Plecotus macrobullaris). Είναι σημαντικό ότι τα μεγάλα βάθη των θαλασσών κοντά στις ακτές της περιοχής είναι βιότοπος για τους μεγαλόπρεπους φυσητήρες της Μεσογείου.
 
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης του Δρυμού: http://www.samaria.gr
 
Φωτογραφίες: Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς και Λευκών Ορέων, Γιώργος Πατρουδάκης - Κρητικό Πανόραμα
 
 
 

Πως θα πάτε

Ο Εθνικός Δρυμός ανοίγει από την 1η Μαΐου μέχρι 15 Οκτωβρίου, από τις 6 π.μ. μέχρι 4 μ.μ. από τις δύο εισόδους, Ξυλόσκαλο και Αγία Ρουμέλη. Η καλύτερη εποχή για να περάσετε τον Φάραγγα είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο. Από τα Χανιά φτάνετε στο Ξυλόσκαλο μετά από 42 χλμ., ενώ υπάρχει και συγκοινωνία με λεωφορεία. Επίσης, συχνά δρομολόγια πλοίων θα σας μεταφέρουν από τη Χώρα Σφακίων στην Αγία Ρουμέλη. Ιδιαίτερη προσοχή στο περπάτημα το καλοκαίρι, καθώς δεν είναι δύσκολο να παραστρατήσεις και ο Φάραγγας δεν αστειεύεται.
 
 

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη
(Latitude: 35.29053519126077, Longitude:23.962809414550748)
 
 

Social Networks

 

Διαβάστε επίσης

Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα

Στις ακτές του Θερμαϊκού και πολύ κοντά στον αστικο ιστό της Θεσσαλονίκης απλώνεται το μεγαλύτερο εκβολικό σύστημα της χώρας μας στο οποίο συμβάλλουν με τα νερά τους 4 μεγάλοι ποταμοί.

Εθνικό Πάρκο Παρνασσού

Ο θρυλικός Παρνασσός, το βουνό του Απόλλωνα, των νυμφών και του ευρωπαϊκού ρομαντισμού, αποτελεί τον ακροτελεύτιο ορεινό όγκο της οροσειράς της Πίνδου στην ραχοκοκαλιά της ηπειρωτικής Ελλάδας. 

Εθνικό Πάρκο Βίκου-Αώου

Ο Δρυμός των μεγάλων κορυφών, των συναρπαστικών φαραγγιών και των μεγάλων, πυκνών δασών χαρακτηρίζεται από μία από τις υψηλότερες βιοποικιλότητες σε όλη την Ελλάδα.

Προστατευόμενη περιοχή Βόρειας Κάρπαθου και Σαρίας

Ένα μοναδικό νησιωτικό σύμπλεγμα που η σχετική γεωγραφική απομόνωση και ο αειφορικός τρόπος ζωής των κατοίκων έχουν διασώσει μέχρι τις μέρες μας έναν τεράστιο αριθμό από άγρια ζώα και φυτά, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά αυτού του μικρού τόπου.

 
 


 



Επιλεγμένο βίντεο

Ενημερωτικό δελτίο

Δώστε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (email) για να εγγραφείτε και να λαμβάνετε το ενημερωτικό μας δελτίο.