Ένα από τα πιο διάσημα ποτάμια της Πελοποννήσου, ο Λούσιος δημιουργεί στο ορμητικό διάβα του ένα πλούσιο οικοσύστημα που σε συνδυασμό με τα μοναδικά ιστορικά τοπωνύμια της περιοχής σχηματίζουν ένα απολαυστικό πεδίο εξερεύνησης και αναψυχής. Σύμφωνα με την παράδοση, ο ποταμός πήρε το όνομα του επειδή στα νερά του έλουσαν τον νεογέννητο Δία οι νύμφες, ενώ στα αρχαία χρόνια ονομαζότανε και Γορτύνιος από την πόλη της Αρχαίας Γόρτυνας που χτίστηκε στις όχθες του. Το μήκος του είναι περίπου 26 χλμ. βρίσκεται σε ένα μέσο υψόμετρο 900 μέτρων και αποτελεί παραπόταμο του Αλφειού. Στα ανατολικά του υψώνεται το Μαίναλο και στα δυτικά του το Λύκαιο όρος. Πηγάζει από την περιοχή της αρχαίας Θεισόας και από τα βουνά των Λαγκαδίων, με τις κυριότερες πηγές του να βρίσκονται στα χωριά Καρκαλού και Καλονέρι. Αφού περάσει λίγο πιο δυτικά της Δημητσάνας πέφτει σε ένα μεγάλο φαράγγι μήκους 15 χλμ. και πλάτους 2 χλμ. πριν συναντήσει τον Αλφειό στο ύψος της Καρύταινας. Το φαράγγι του Λούσιου είναι ένα από τα ομορφότερα της χώρας μας καθώς διακρίνεται για την οργιαστική βλάστηση γύρω από το ποτάμι και τα κάθετα βράχια που υψώνονται απότομα. Το φαράγγι είναι διάσημο και για τα πολλά ιστορικά μοναστήρια που έχουν λαξευθεί στα κάθετα βράχια και στις κορυφές των λόφων (Μονή του Τιμίου Προδρόμου, Μονή Φιλοσόφου, Μονή Αιμυαλών, Μονή Καλαμίου Ατσιχόλου και ΄Αγιος Ανδρέας Γόρτυνος), ενώ στο άνοιγμα μετά το φαράγγι βρίσκεται η αρχαία Γόρτυνα. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται και μερικά από τα πιο παραδοσιακά χωριά της Γορτυνίας, η Δημητσάνα, η Στεμνίτσα, η Ζάτουνα, η Καρύταινα, το Ελληνικό, κ.ά. Ο Λούσιος συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες, καθώς το μονοπάτι που ξεκινάει από τη Δημητσάνα, περνάει μέσα από το φαράγγι και τα μοναστήρια και ακολουθεί το ποτάμι μέχρι την Καρύταινα είναι από τα ομορφότερα της Ελλάδας.

Η βλάστηση γύρω από το ποτάμι, ιδιαίτερα μέσα στο φαράγγι, είναι πολύ πυκνή και πλούσια σε διαφορετικά είδη. Αν κάποιος επισκεφθεί τον Λούσιο το φθινόπωρο θα αντικρύσει ένα καμβά από ατέλειωτα χρώματα. Πρωταγωνιστούν τα αείφυλλα και πλατύφυλλα είδη, ενώ σε πολλά σημεία υψώνονται κυπαρίσσια. Οι όχθες του είναι γεμάτες από πουρνάρια, σφεντάμια, γαύρους, πλατάνια, λεύκες, κουτσουπιές, ιτιές, δάφνες, αριές, λυγαριές, μυρτιές, φυλλίκια, οστρυές, φτελιές και σορβιές. Σημαντικά φυτά της περιοχής είναι ο γάλανθος Galanthus reginae-olgae reginae-olgae, η Linaria microcalyx alba, η σπάνια ορχιδέα Anacamptis boryi, η τουλίπα Tulipa orphanidea και ο κρόκος Crocus biflorus melantherus. Άλλα φυτά είναι το λυχνάρι Arum italicum, το Linum pubescens, η πρίμουλα Primula vulgaris, η Petrorhagia dubia, η ίριδα Iris ungricularis, ο αγριοπανσές Viola aetolica, η Veronica chamaedrys και οι ορχιδέες Cephalanthera longifolia, Anacamptis boryi, Orchis italica, O. papillionacea, Limodorum abortivum, Serapias lingua, Ophrys attica, O. argolica, O. reinholdii, O. speculum, Ο. mammosa, κ.ά.

Η ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι εξίσου πλούσια. Στα κάθετα βράχια του φαραγγιού ζούνε δεκάδες βραχοκιρκίνεζα, αλλά και ξεφτέρια, αγριοπερίστερα, βραχοτσοπανάκοι, γαλαζοκότσυφες και κάργιες, ενώ συχνά πιο ψηλά πετάνε γερακίνες και φιδαετοί. Μέσα στη πυκνή βλάστηση δεκάδες είδη βρίσκουν προστασία: γιδοβύζια, δεντροσταρήθρες, αετομάχοι, κοκκινοκεφαλάδες, φρυγανοτσίχλονα, πράσινοι δρυοκολάπτες, φάσσες, τρυγόνια, αιγίθαλοι, θαμνοψάλτες, τρυποφράχτες, κοκκινολαίμηδες, χρυσοβασιλίσκοι, γαλαζοπαπαδίτσες, αηδόνια, στχατοσουσουράδες, μελισσοφάγοι, μπεκάτσες, δεντροτσοπανάκοι, λούγαρα, σκαρθάκια, κ.ά. Οι όχθες και τα δέντρα γύρω από το ποτάμι είναι εκπληκτικά σημεία για ορνιθοπαρατήρηση.

Από τα αμφίβια εδώ ζουν σαλαμάνδρες, γραικοβάτραχοι, βαλκανοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, φρύνοι και πρασινόφρυνοι. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη μερικά από τα οποία είναι ενδημικά της Πελοποννήσου, όπως η ελληνική σαύρα και η πελοποννησιακή γουστέρα. Άλλα ερπετά της περιοχής είναι η μεσογειακή χελώνα, η κρασπεδοχελώνα, ο κυρτοδάκτυλος, η τρανόσαυρα, το σπιτόφιδο, η δεντρογαλιά, η σαΐτα, το νερόφιδο, το λιμνόφιδο και η οχιά. Από τα θηλαστικά στην περιοχή συχνάζουν αλεπούδες, κουνάβια, νυφίτσες και σκαντζόχοιροι, ενώ ακόμα στα νερά του ποταμού ζούνε βίδρες. Σημαντική επίσης είναι η παρουσία δύο ειδών νυχτερίδας, του τρανορινόλοφου και του μικρορινόλοφου. Στα νερά του ποταμού ζει η πελοποννησιακή μπριάνα (Barbus peloponnesius), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis) και η πέστροφα (Salmo trutta).

Προτεινόμενη διαμονή στο όμορφο «Μπελλαίικο» στην Στεμνίτσα Αρκαδίας: http://mpelleiko.gr/